Żylaki przełyku są najczęściej spowodowane nadciśnieniem wrotnym i przeciążeniem splotu żołądkowo-przełykowego nadmierną ilością przepływającej krwi, co stanowi powikłanie marskości wątroby. Rzadziej pojawiają się na tle innych chorób, takich jak na przykład guz wątroby czy zespól Budda-Chiariego, które powodują wzrost ciśnienia krwi w żyłach prowadzących od wątroby do serca.
Żylaki przełyku zdecydowanie częściej występują u mężczyzn – w związku z poalkoholową marskością wątroby. Największy kłopot z leczeniem tego schorzenia polega na tym, że jego pierwszy objaw, czyli krwawienie, jest już powikłaniem. Oczywiście, samo krwawienie – wymioty z krwią – nie jest tak groźne, jak obfity krwotok z przełyku, często powodujący dużą utratę krwi i w związku z tym trudny, wręcz niemożliwy do zatamowania. Wymioty są wtedy chlustające, pełnej świeżej krwi. Nierzadko stanowią one śmiertelne powikłanie choroby.
Jeden krwotoczny epizod z reguły zapowiada wystąpienie następnych krwawień, stanowiących śmiertelne zagrożenie dla pacjenta.
Objawy
Objawy żylaków to krwawe wymioty i krwotok z przełyku. Towarzyszą im często związane z marskością zażółcenie skóry i powiększenie wątroby, a także problemy trawienne.
Stopnie zaawansowania
Rozróżnia się trzy stopnie zaawansowania choroby:
- I stopień – żylaki wąskie i przebiegające prosto,
- II stopień – poszerzone żylaki o krętym przebiegu zajmujące mniej niż jedną trzecią obwodu przełyku,
- III stopień – żylaki szerokie wypełniające więcej niż jedną trzecią obwodu przełyku.
W diagnostyce schorzenia pomocna jest radiologia (zdjęcie RTG z kontrastem) oraz endoskopia (ezofagoskopia).
Leczenie
Leczenie żylaków może mieć charakter zachowawczy, farmakologiczny, kiedy jeszcze nie krwawią. W razie krwotoku konieczna jest interwencja chirurgiczna. Na krwawiące żylaki zakłada się specjalne zaciski lub w miejsce krwawienia aplikuje się środek zamykający naczynie.
Istnieje też leczenie paliatywne, mające na celu zapobieganie nawrotom krwawienia. Polega ono na takim zespoleniu naczyń żylnych, by ominąć przepływ krwi przez wątrobę i dzięki temu obniżyć ciśnienie wrotne.