Zwichnięcie nogi – „lubi” nie tylko sportowców

Na zwichnięcia nogi szczególnie narażone są osoby uprawiające – amatorsko bądź profesjonalnie – takie dyscypliny sportu, jak koszykówka, piłka nożna, hokej lub narciarstwo, zaliczane do tak zwanych dyscyplin kontaktowych.

Uraz jest zawsze bardzo bolesny. Objawami przypomina stłuczenie. Zwichnięcie nogi jest jednak bardziej dotkliwe i zawsze wymaga pomocy lekarza. Leczenie nie jest trudne, o ile można poprzestać tylko na nastawieniu kości. W przypadku rozległej kontuzji obejmującej też więzadła, ścięgna i mięśnie, sprawa jest bardziej skomplikowana, a powrót do pełnej sprawności wymaga czasu, zabiegu operacyjnego i rehabilitacji.

Objawy

Do głównych objawów zwichnięcia nogi należą:

• ostry ból w chwili urazu, który z czasem ustępuje, ale nasila się przy próbie ruchu i obciążeniu;
• tkliwość na bocznej stronie stawu (sugeruje zerwanie więzadła pobocznego);
• niestabilność kolana lub kostki (zauważana przy próbie obciążenia stawu, na przykład przy wstawaniu);
• krwawy wysięk w stawie (świadczy o urazie więzadeł i/lub torebki stawowej);
• duża opuchlizna stawu.

Jak dochodzi do zwichnięcia nogi?

Oto niektóre mechanizmy powstawania zwichnięcia nogi:

• uderzenie w staw kolanowy od strony bocznej przy lekko zgiętym i obciążonym kolanie lub uderzenie w stopę od strony przyśrodkowej;
• uderzenie w staw kolanowy od strony przyśrodkowej lub uderzenie w stopę od strony bocznej przy lekko zgiętym i obciążonym stawie;
• uderzenie w staw kolanowy od przodu po nadmiernym wyproście nogi lub po jej zgięciu;
• upadek na zgięte kolano.

Zwichnięcie nogi w kolanie, to – obok stłuczenia – najczęstsza przyczyna jego opuchlizny. Zwichnięcie polega na naderwaniu lub zerwaniu więzadeł wewnątrz stawu. Uszkodzeniu więzadeł kolanowych towarzyszy często: uszkodzenie łąkotek, złamanie awulsyjne, oderwanie fragmentu kości w miejscu przyczepu więzadła do kości piszczelowej, strzałkowej lub udowej, naciągnięcie tętnicy podkolanowej lub nerwu strzałkowego.

Co robić w razie zwichnięcia nogi

Jeżeli już doszło do zwichnięcia nogi, trzeba możliwie jak najszybciej skontaktować się z lekarzem, a w ramach pierwszej pomocy przedmedycznej – uniemożliwić poszkodowanemu chodzenie. Najlepiej położyć nogę na kilku złożonych na płasko ręcznikach, by spoczywała w lekko uniesionej pozycji. W miarę możliwości należy przyłożyć lód w plastikowej torebce na 30 minut, co pomoże zmniejszyć obrzęk. Do unieruchomienia stawu można użyć rolki bandaża elastycznego. Gdy przybędzie pomoc medyczna, trzeba opowiedzieć lekarzowi o zdarzeniu, o ograniczeniach ruchu i ewentualnej niestabilności stawu.

Co zrobi lekarz

W przypadku świeżego zwichnięcia lekarz unieruchomi nogę, nakładając gipsowy opatrunek lub ortezę. W razie potrzeby usunie krwiak ze stawu. Zaleci przerwę w uprawianiu sportu oraz unikanie obciążeń stawu przez pewien czas.

W przypadku niestabilności stawu wskazany jest zabieg operacyjny, polegający na zszyciu uszkodzonych więzadeł. Całkowicie zerwane więzadło krzyżowe można zastąpić podobnymi tkankami, na przykład fragmentem ścięgna Achillesa. Jest to tak zwana rekonstrukcja więzadeł krzyżowych. Po zabiegu kończynę unieruchamia się w opatrunku gipsowym na kilka tygodni. Rehabilitacja po operacji powinna trwać przez około dwa miesiące od zdjęcia gipsu.