Zaczyna się niewinnie od… ukłucia w palec. Jeśli ten drobny uraz wskutek zakażenia wywoła ropne zapalenie, to właśnie będzie zastrzał – ostre ropne zapalenie palca, najczęściej palca ręki, po wewnętrznej stronie dłoni. Zaczyna się zwykle od opuszki palca, ale może się rozprzestrzenić na śródręcze, powodując nawet dysfunkcję ręki. Głębokość przenikania zakażenia decyduje o podziale zastrzałów na skórne, podskórne, ścięgniste, kostne i stawowe.
W zastrzale skórnym pod naskórkiem gromadzi się ropa, czemu towarzyszy obrzęk i powstanie pęcherza oraz ból, który nasila się w nocy. Leczenie obejmuje nacięcie zmiany i usunięcie treści ropnej.
W zastrzale podskórnym stan zapalny obejmuje tkankę podskórną i rozszerza się na całą dłoń, także na jej część grzbietową. Charakterystyczny jest pulsujący ból, który narasta przy opuszczeniu ręki oraz przy jej uciśnięciu. Towarzyszy temu gorączka, złe samopoczucie i osłabienie. Ten rodzaj zastrzału jest już dość poważny, bo zagraża przeniesieniem zakażenia na głębsze tkanki – do ścięgien, kości lub stawów międzypaliczkowych. Ich zniszczenie może nastąpić w ciągu kilku dni, dlatego potrzebna jest szybka pomoc chirurgiczna połączona z antybiotykoterapią.
W zastrzale ścięgnistym stan zapalny toczy się w pochewkach ścięgien. Jednocześnie może być zakażony kciuk i palec piąty. Objawem choroby jest ból i problemy z poruszaniem palcem. Zastrzał tego typu powstaje wskutek przejścia zastrzału podskórnego w głąb lub bezpośrednio po uszkodzeniu pochewki ścięgna. To najpoważniejsze zakażenie palców, ponieważ łatwo może dojść do zakażenia i zgorzeli samego ścięgna, zakażenia torebek ścięgnistych na dłoni oraz przestrzeni tkanki łącznej na przedramieniu, a w konsekwencji – do upośledzenia czynności nie tylko palca, ale też i ręki. Dlatego też szybko powinno nastąpić otwarcie ogniska ropnego i umożliwienie wypływu ropy, a także unieruchomienie palców ręki i przedramienia. Konieczne jest podanie antybiotyków.
Zastrzał kostny rozwija się zwykle wskutek przenikania w głąb zastrzału podskórnego, ale może też mieć charakter pierwotny, jeżeli zakażenie – jako następstwo nakłucia – przenika od razu do kości. Powstaje wtedy szybko obrzęk paliczka (najczęściej paznokciowego), a chory odczuwa bardzo silne bóle; skóra jest zaczerwieniona i ma sinawy odcień. Chory ma podwyższoną temperaturę i dreszcze. Szybko należy odsłonić ognisko zakażenia, a jeśli doszło do martwicy kości – należy ją usunąć.
Zastrzał stawowy jest najbardziej bolesny, zwłaszcza w obrębie stawu międzypaliczkowego. Może być następstwem bezpośredniego urazu lub przejścia zakażenia z otaczających tkanek. Główne dolegliwości to ból, wzrost temperatury ciała, dreszcze, obrzęk i zaczerwienienie skóry, ograniczenie ruchów w stawie. Bóle nasilają się przy próbie ruchu. Stosuje się, jeśli to możliwe, leczenie zachowawcze, unieruchamiając staw oraz podając antybiotyki – ogólnie lub miejscowo. Otwieranie stawu jest ryzykowne, bo może poskutkować jego zesztywnieniem.
Generalnie leczenie zastrzałów obejmuje leczenie antybiotykami oraz zbiegi chirurgiczne. Chory jest znieczulany miejscowo, lekarz nacina powłoki i usuwa ropę oraz zakażone tkanki. W celu oczyszczana rany z wydzieliny wkłada się mały dren. Opatrunek i unieruchomienie palca usuwa się, gdy minie stan zapalny. Pobiera się także wycinki na posiew i antybiogram.