Katar oraz silny ból głowy pojawiający się w okolicach czoła i oczu oraz u nasady nosa, a nasilający się przy pochylaniu, mogą wskazywać na problemy z zatokami. Cierpi na nie około 15 proc. Polaków. Jeżeli leczenie rozpocznie się odpowiednio wcześnie, po chorobie nie będzie śladu, natomiast zbagatelizowanie jej przyniesie poważniejsze skutki.
Zatoki przynosowe to jamy wewnątrz czaszki połączone ujściami z jamą nosową. Przemieszcza się w nich wypełniające je powietrze połączone ze śluzem. Zatoki stanowią amortyzator dla delikatnych struktur mózgu. Chronią je przed urazami, a także umożliwiają nawilżanie wdychanego przez nos powietrza oraz modulowanie głosu. Kiedy proces zapalny zaczyna się rozwijać w tkance wyściełającej zatoki, wytwarzająca się wydzielina zatyka ich ujście. Pojawia się rozpierający ból różnych części twarzy lub głowy.
Objawy zapalenia
Zapalenie dotyka najczęściej zatok czołowych (ból usytuowany w okolicy czoła), szczękowych (ból obejmujący górną szczękę, zęby lub policzki) i sitowych (obrzęknięte powieki i okolice oczu, a w konsekwencji niedrożność nosa, bolesność uciskowa i utrata powonienia).
Wszystkie te objawy nasilają się z rana. Często chorobie towarzyszy gorączka, ogólne rozbicie i brak apetytu. Spływająca do gardła wydzielina powoduje kaszel i przewlekłe chrząkanie.
Przyczyny
Choroba zatok najczęściej jest wywołana zakażeniem wirusowym, czasem bakteryjnym, dość rzadko grzybiczym. Podłożem mogą być też nawracające i niedoleczone infekcje górnych dróg oddechowych oraz choroby przyzębia. Problemy z zatokami mają również alergicy, astmatycy i osoby z krzywą przegrodą nosową lub przerostem migdałków podniebiennych i migdałka gardłowego oraz małżowin nosowych.
Diagnoza i leczenie
Nie należy lekceważyć stanów zapalnych. Pierwsze objawy przeziębienia można złagodzić odpowiednio dobranymi ziołami, które udrożnią nos i ukoją podrażnione gardło oraz zmniejszą temperaturę. Mogą to być wyciągi z kwiatu dziewanny, lipy i czarnego bzu, a także ziele werbeny oraz korzeń goryczki. Należy unikać przebywania w zanieczyszczonych pomieszczeniach, pić dużo wody oraz unikać alergenów, które nas uczulają.
Przy bardziej nasilonych objawach trzeba zasięgnąć porady lekarza, który zapisze środki rozrzedzające wydzielinę oraz obkurczające błonę śluzową nosa. Jeśli pojawia się wysoka gorączka, wskazane jest podanie antybiotyków, a jeśli i one są nieskuteczne, lekarz może skierować na badanie posiewowe wydzieliny pobranej z nosa lub z zatok, co pozwoli potem dobrać odpowiedni lek. Trudniejsze przypadki diagnozuje się na podstawie wyników endoskopii nosa i zatok.
Najnowocześniejszą metodą leczenia jest balonoplastyka, polegająca na udrożnieniu zatok przynosowym balonikiem.
Niewyleczone stany zapalne zatok mogą prowadzić do groźnych powikłań, nawet do zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych lub ropnia mózgu.