Ból piersi, zaczerwienienie i obrzęk to pierwsze objawy zapalenia sutka. Najczęściej je bagatelizujemy, jednak bardzo szybko stan ten może się pogorszyć i doprowadzić do groźnych powikłań. Dlatego niezbędna jest dokładna diagnoza postawiona przez lekarza specjalistę i właściwe leczenie.
Zapaleniem sutka nazywamy stan zapalny tkanek gruczołu mlekowego. Dochodzi do niego najczęściej w wyniku powikłań okresu laktacyjnego. Dotyczy to prawie 20 proc. matek karmiących piersią. Zapalenie sutka może się jednak pojawić również w innym okresie życia kobiety. Rozróżniamy cztery rodzaje stanów zapalnych gruczołu piersiowego: połogowe, niepołogowe, ostre oraz przewlekłe.
Objawy
Do typowych objawów zapalenia sutka zalicza się nadmierną tkliwość i ocieplenie piersi (często w konkretnym miejscu), ogólne pogorszenie samopoczucia, gorączkę, dreszcze i bóle głowy. Pierś bywa również zaczerwieniona, można zaobserwować wyciek z brodawki lub – w przypadku kobiet karmiących – całkowity zastój pokarmu. Często dochodzi także do powiększenia pachowych węzłów chłonnych. Podczas dotykania miejsca chorobowo zmienionego odczuwalny jest duży ból. Objawy te najczęściej pojawiają się niespodziewanie. Niektóre rodzaje zapalenia gruczołu piersiowego mogą się objawiać poprzez wystąpienie guza lub zgrubienia widocznego na piersi.
Przyczyny występowania
W przypadku zapalenia połogowego do zakażenia dochodzi najczęściej z powodu pęknięć brodawki wskutek niewłaściwego przystawiania niemowlęcia do piersi. Pęknięta brodawka jest idealnym siedliskiem dla drobnoustrojów oraz bakterii. W przeważającej większości przyczyną zapalenia sutka jest gronkowiec złocisty (Staphylococus aureus haemolyticus). Podczas karmienia jest on przenoszony z ust noworodka na brodawkę matki. Przyczynami zapalenia są także nieregularne karmienie, zastój pokarmu lub jego nadmierne wytwarzanie oraz długotrwałe zmęczenie i stresujący tryb życia matki.
Pozapołogowe zapalenie sutka występuje najczęściej około 30. roku życia oraz między 50. a 60. rokiem życia. Najczęstszymi objawami są ból oraz zaczerwienienie okolic otoczki, wyciek, wciągnięcie brodawki, a także guzy lub ropień. Do zapalenia dochodzi wskutek operacji piersi oraz w wyniku noszenia implantów silikonowych. Czynnikiem ryzyka jest także palenie papierosów. Stan zapalny może być również konsekwencją nieprzestrzegania zasad higieny osobistej, co może prowadzić do rozwoju grzybicy.
Diagnoza
Każda zmiana w piersiach powinna skłonić kobietę do bezzwłocznej wizyty u lekarza specjalisty. Czas odgrywa tu bardzo istotną rolę. Należy starać się jak najszybciej postawić diagnozę. Lekarz na podstawie wywiadu i badania palpacyjnego może zdecydować o skierowaniu pacjentki na dodatkowe badania (badanie mleka, wydzieliny lub ropy, a także pobranie materiału w celu przeprowadzenia badania histopatologicznego).
Leczenie
Zapalenie sutka najczęściej leczy się antybiotykami. Lekarz może również zapisać środki przeciwbólowe. Jeśli doszło do powstania ropnia, konieczna będzie interwencja chirurgiczna.
Aby przyspieszyć proces leczenia, należy w sposób szczególny dbać o higienę piersi oraz o odpowiednią bieliznę, która nie będzie uciskała ani drażniła okolic chorobowo zmienionych. Karmiąca matka powinna regularnie opróżniać piersi z pokarmu. Bez konsultacji z lekarzem nie wolno jej przyjmować żadnych lekarstw.