Rzeczywistość jest alarmująca: coraz częściej młode kobiety cierpią na stany zapalne przydatków. Przydatki to wspólna nazwa jajników, jajowodów i więzadeł macicy. Organy te leżą tuż przy sobie, toteż w stanach zapalnych zazwyczaj razem są objęte chorobą. Do zapalenia dochodzi najczęściej wskutek inwazji bakterii z pochwy poprzez macicę do przydatków. Najgroźniejszym powikłaniem jest bezpłodność.
Bakteriami wywołującymi zapalenie przydatków są najczęściej beztlenowce, pałeczka okrężnicy (E. coli), dwoinka rzeżączki (N. gonorrhoeae), paciorkowce, gronkowce i przenoszone drogą płciową chlamydie (Chlamydia trachomatis). W 90 proc. przypadków do zakażenia dochodzi drogą wstępującą (czyli od pochwy, poprzez macicę – do jajowodów i jajników). Sprzyjają temu sytuacje, w których jest rozwarte ujście zewnętrzne szyjki macicy, a istniejąca wydzielina pochwowo-maciczna i krew ułatwiają przenoszenie zarazków do wyższych odcinków narządu rodnego kobiety. Istnieją szczególne warunki, które mogą sprzyjać wystąpieniu zakażenia i zachorowania. Są to np. miesiączka lub wczesne poronienie, jak również niektóre zabiegi ginekologiczne.
Do zakażenia może dojść w 10 proc. przypadków drogą zstępującą, gdy poprzez krew i chłonkę z innych tkanek i narządów ciała bakterie przenoszą się na przydatki. Przyczyną mogą być stany zapalne:
- zatok
- migdałków
- zębów
- wyrostka robaczkowego
- otrzewnej
- jelit
- choroba Crohna
- a także w gruźlicy płuc.
Objawy zapalenia przydatków
Zapalenie przydatków może być ostre lub przewlekłe. Przy ostrym przebiegu schorzenia występują zwykle: silny ból skurczowy w dole brzucha, wysoka temperatura, nudności, a nawet wymioty oraz upławy o nieprzyjemnym zapachu. Kobiety skarżą się na ból w czasie stosunku i podczas badania ginekologicznego.
W przewlekłej postaci tej choroby dochodzą jeszcze obfite, nieregularne lub bolesne miesiączki, bóle krzyża oraz ogólne zmęczenie.
W każdym z tych przypadków kobieta powinna zgłosić się na wizytę do ginekologa. Lekarz pobierze wymaz z pochwy i szyjki macicy do badania laboratoryjnego. Wykonuje się również badanie krwi (podwyższona liczba białych ciałek i podniesione OB świadczą o infekcji) i moczu (wykrywa piasek i kamienie w drogach moczowych oraz stan zapalny w pęcherzu).
Jeśli diagnoza nie jest jednoznaczna dodatkowo wykonuje się USG narządu rodnego, a jeśli to nie wystarczy – badanie laparoskopowe.
Leczenie
Zaleca się pełną, minimum 7-dniową kurację antybiotykową oraz leżenie w łóżku. Dodatkowo chora otrzymuje sulfonamidy, leki przeciwgorączkowe i przeciwzapalne, jak również przeciwbólowe. Pozytywnie działają tu domowe sposoby jak nasiadówki i ciepły termofor.
Wskazana jest także dieta lekkostrawna z dużą ilością płynów oraz powstrzymanie się od współżycia płciowego. W stanach przewlekłych, gdzie doszło do powstania rozległych zrostów, skuteczne może okazać się leczenie bodźcowe: fizykoterapia (terapulsy), naświetlania i nagrzewania miejscowe, terapia sanatoryjna (zwłaszcza borowiny). W niektórych wypadkach jedynym ratunkiem umożliwiającym zajście w ciążę, jest chirurgiczne usunięcie zrostów i udrożnienie jajowodów.
Wychłodzenie sprzyja bakteriom
Najważniejsza jest dbałość o to, by nie dochodziło do oziębienia narządów miednicy mniejszej, czyli właśnie jajników i jajowodów. Na miejscu są tu rady babci, że gdy zimno i podwiewa, okryj ciepło to, co trzeba...
By schorzenie ponownie dało o sobie znać, wystarczy leżenie w mokrym kostiumie kąpielowym, zbyt krótka spódnica i cienkie rajstopy noszone zimą, przemakające buty czy nadmierny wysiłek fizyczny.
Prawidłowe, w porę rozpoczęte leczenie z zastosowaniem antybiotyków daje pewność uniknięcia następstw zapalenia przydatków.
Małgorzata Szymańska
* * *
Leczniczy napar z ziół
- kwiat jasnoty białej – 30 g
- ziele ptasiego rdestu – 30 g
- ziele skrzypu – 20 g
- liść pokrzywy – 10 g
- kora dębu – 5 g
- kłącze pięciornika – 5 g
Dwie łyżki wymieszanych składników zalej w termosie wrzącą wodą (1,5 szklanki) i pozostaw na 1 godzinę. Po przecedzeniu pij po pół szklanki napoju między posiłkami.
Nasiadówka
Kilka łyżek skrzypu polnego oraz mięty zalać 3 litrami wrzącej wody, gotować około 10 minut. Garnek po lekkim ostudzeniu wstaw do sedesu i siedź na nim 10 minut.
Poza tym można zrobić na noc okład na podbrzusze z liści świeżej kapusty.