Co czwarty senior miewa zaburzenia równowagi i zawroty głowy. Czasami idąc, zbaczają w jedną stronę, jakby jakiś magnes ich tam przyciągał. Odnoszą wrażenie, że świat usuwa im się spod stóp. Te zaburzenia mogą być sygnałem zarówno niegroźnych schorzeń, jak i poważnych, niebezpiecznych chorób. Skąd się biorą te zachwiania i jak je leczyć?
U ludzi w podeszłym wieku zawroty głowy i zachwiania równowagi zdarzają się dość często. Niekiedy towarzyszą temu również nudności, wymioty, bóle głowy, zaburzenia słuchu i oczopląs. Przyczyn takiego stanu może być wiele, np. niedotlenienie mózgu, zmiany zwyrodnieniowe w obrębie kręgosłupa szyjnego, schorzenia laryngologiczne czy zatrucia (lekami, jadem kiełbasianym, grzybami, alkoholem). Wszystkie niepokojące objawy są wskazaniem do wizyty u lekarza.
Objawy choroby
- częste silne zawroty głowy
- zaburzenia równowagi
- niewyraźne widzenie
- bóle głowy
- pogorszenie słuchu
- częste potykanie się lub upadki
- zaburzenia mowy
- uczucie drętwienia rąk i nóg
Niezbędne badania
Aby postawić właściwą diagnozę lekarz przeprowadza wywiad z pacjentem na temat jego objawów, czasu ich trwania, przebyte choroby, zażywane leki, warunki pracy i mieszkaniowe. Pomocne będą też badania dodatkowe, jak:
- próby błędnikowe – wywoływanie oczopląsu
- badanie słuchu (audiometria)
- elektro- i wideonystagmografia (ENG i VNG) – zapis potencjałów elektrycznych w czasie oczopląsu
- badanie radiologiczne kości skroniowych i kręgosłupa szyjnego
- tomografia komputerowa głowy
- USG (doppler tętnic szyjnych i kręgowych)
Do metod oceny chodu i równowagi służą takie testy jak:
- test Tinetti,
- skala Berg,
- test :wstań i idź”.
Ten ostatni polega na: zmianie pozycji siedzącej na stojącą, przejściu 3 metrów, obrocie o 180 stopni, zmianie pozycji ze stojącej na siedzącą. Jeżeli osoba zadanie wykona w czasie poniżej 20 sekund uważana jest za osobę w dużej mierze samodzielną.
Przyczyny zaburzeń równowagi
- zaburzenia metaboliczne (hipoglikemia, niedokrwistość, zaburzenia wodno-elektrolitowe)
- choroby narządu ruchu ( zapalenia stawów, choroba zwyrodnieniowa stawów, zniekształcenia stóp)
- choroby narządów zmysłów ( jaskra, zaćma, zapalenie błędnika)
- choroby neurologiczne (stany po udarze mózgu, parkinsonizm)
- choroby układu sercowo-naczyniowego (zaburzenia rytmu serca, choroba niedokrwienna serca)
- choroby psychiczne (silna nerwica, depresja, stany lękowe, otępienia)
- stosowane leki (np. psychotropowe, diuretyki, hipotensyjne)
- używki (kofeina, papierosy, alkohol, nadmiar soli)
Sposoby zapobiegania zachwianiom równowagi
- unikaj gwałtownych zmian pozycji
- posiedź rano chwilę zanim wstaniesz z łóżka
- jeśli wstajesz w nocy włącz słabe światło
- nie wykonuj raptownych ruchów głową
- idąc nie patrz w górę ani w dół
- jeśli zachwiania zdarzają się często korzystaj z laski lub balkoniku