Jeżeli masz nadmierne owłosienie, odczuwasz bolesność piersi, a miesiączka bywa nieregularna to istnieje prawdopodobieństwo, że masz zbyt dużo prolaktyny. Jej nadmiar może wskazywać na poważne schorzenia, które rozwijają się w organizmie. Jakie mogą być przyczyny, objawy i metody leczenia nadmiaru prolaktyny?
Przysadka mózgowa w organizmie człowieka ma wielkość fasoli i jest przytwierdzona szypułą do podstawy mózgu. Prolaktyna to kobiecy hormon, który jest uwalniany z przysadki i krąży we krwi już w okresie dojrzewania. Od jej poziomu zależy wielkość biustu i kobiece kształty. Razem z progesteronem i estrogenem odpowiada za cykl menstruacyjny. Przed miesiączką produkowana jest ona w niewielkiej ilości, a wzmożone jej wydzielanie może być związane z ciążą, niedoczynnością tarczycy, chorobami wątroby i niewydolnością nerek. Prolaktyna odpowiedzialna jest również za produkcję mleka oraz bliską więź niemowlęcia z matką.
Normy poziomu prolaktyny
Do badania potrzebna jest próbka krwi pobranej z żyły.
- 5-25 ng/ml – prawidłowy poziom
- powyżej 25 ng/ml – możesz mieć cykle bezowulacyjne i nieregularny okres
- powyżej 50 ng/ml – może powodować zatrzymanie menstruacji
- powyżej 100 np/ml – wskazuje na podejrzenie guza przysadki mózgowej
Przygotowanie do badania
Badanie poziomu prolaktyny we krwi zleca lekarz ginekolog, endokrynolog lub inny specjalista, którego niepokoją objawy twego stanu zdrowia. Dzień wcześniej nie wolno jeść obfitej kolacji, wykonywać nadmiernych ćwiczeń, jak też współżyć.
Na badanie należy przyjść wypoczętym i na czczo. Wykonuje się je między godziną 8-12. Jest to istotne, gdyż poziom prolaktyny zmienia się w ciągu doby. Najwyższe stężenie tego hormonu jest wczesnym rankiem, potem zaczyna spadać, by podnieść się około północy.
Za dużo prolaktyny
Nadmiar prolaktyny zaburza cykl miesiączkowy. Powoduje ich nieregularne występowanie, a nawet zanik oraz w niektórych przypadkach nadmierne krwawienie. Proces przekłada się na problemy z zajściem w ciążę. Doskwiera mocno bolesność piersi (torbiele, guzki, cysty), spadek libido i wahania nastroju. Niepokojącym objawem są też bóle głowy i zaburzenia widzenia.
Podwyższony poziom prolaktyny występujący w ciąży lub w trakcie laktacji nie powinien niepokoić, natomiast w innym wypadku może wskazywać na niedoczynność tarczycy, nieprawidłową pracę wątroby czy nerek, a także na guz w przysadce mózgowej. Niektóre leki antydepresyjne lub obniżające ciśnienie mogą również powodować zwiększenie prolaktyny we krwi.
Przyczyny nadprodukcji prolaktyny
- niedoczynność tarczycy
- choroby wątroby
- niewydolność nerek
- gruczolak przysadki mózgowej
- przyjmowanie leków obniżających ciśnienie tętnicze
- długotrwałe przyjmowanie antydepresantów
- ciągły stres
Leczenie
Wysoki poziom prolaktyny jest niebezpieczny dla zdrowia, a nawet życia, dlatego nie należy żadnego z powyższych sygnałów bagatelizować. Konieczna jest więc konsultacja lekarska, zbadanie poziomu tego hormonu w organizmie i na jego podstawie postawienie właściwej diagnozy oraz wdrożenie skutecznej terapii. Jeżeli mamy problem z zajściem w ciążę, lekarz wyjaśni przyczynę nadmiernej produkcji prolaktyny i przepisze odpowiednie leki. Przy schorzeniach wątroby, nerek, niedoczynności tarczycy stosowane jest leczenie objawowe tych chorób, a zarazem powodujące obniżenie poziomu prolaktyny. Bardziej skomplikowaną sprawą jest guz przysadki mózgowej. Im jest on większy, tym przysadka potrafi wydzielić więcej hormonów, w tym prolaktyny. W większości przypadków są to nowotwory łagodne, których wczesne wykrycie, po zastosowaniu leków, powoduje ich całkowite zniknięcie. Te guzy, które nie znikną, usuwa się chirurgicznie.