Aby wykonać test na obecność wirusa HIV, nie potrzebujemy skierowania. W całej Polsce znajduje się wiele punktów konsultacyjno-diagnostycznych (PKD), które przeprowadzają je bezpłatnie i anonimowo (ich listę można znaleźć na stronie internetowej Krajowego Centrum ds. AIDS: www.aids.gov.pl).
Osobom, które zdecydują się zrobić to badanie w PKD, oferowana jest profesjonalna porada lekarzy lub psychologów, którzy przed testem oraz po nim wytłumaczą wszelkie niejasności. Wyniki takich badań można odebrać tylko osobiście, nigdy nie ujawnia się ich telefonicznie ani korespondencyjnie.
Badanie na obecność wirusa HIV można także wykonać w innych laboratoriach czy klinikach chorób zakaźnych, ale wówczas jest ono płatne, a anonimowość nie jest zapewniona.
Test na HIV – dla kogo?
Kto powinien zdecydować się na test?
- Osoby, które odbyły stosunek seksualny z przypadkowym partnerem/partnerką lub z kimś, kto miał wielu partnerów seksualnych
- Osoby, które odbyły stosunek seksualny z osobą zakażoną HIV
- Osoby, które miały kontakt seksualny z partnerem/partnerką przyjmującym narkotyki poprzez iniekcje za pomocą sprzętu używanego również przez inne osoby
- Osoby, które same miały wielu partnerów seksualnych
- Każdy, kto przeszedł chorobę przenoszoną drogą płciową
- Każdy, kto nie korzystał z prezerwatyw podczas stosunków
- Każdy, kto miał robiony tatuaż lub przekłuwaną jakąś część ciała (piercing) niewłaściwie wysterylizowanym sprzętem
- Osoby, które kiedykolwiek straciły kontrolę nad swoim zachowaniem (pod wpływem alkoholu, narkotyków lub innych środków zmieniających świadomość)
- Kobiety we wczesnym etapie ciąży lub planujące ciążę
Na czym polega test?
Test nie wykrywa samego wirusa, tylko przeciwciała, które organizm wytwarza do walki z nim. Zanim nasz układ odpornościowy wyprodukuje dostateczną ilość przeciwciał, która może zostać wykryta podczas testu, mijają minimum 3 miesiące od momentu zakażenia.
Podczas badania na obecność wirusa HIV pobiera się niewielką ilość krwi (najczęściej z żyły w zgięciu łokciowym). Nie ma wymogu, aby osoba poddająca się testowi była na czczo. Na wyniki badań czeka się od jednego dnia do kilku dni.
Jeżeli wynik testu jest ujemny, a przez 3 miesiące poprzedzające jego wykonanie nie zaistniały sytuacje, w których mogło dojść do zakażenia, oznacza to, że pacjent nie ma wirusa HIV.
Jeśli wynik jest dodatni, przeprowadza się dodatkowe badanie krwi (test Western blot) potwierdzające zakażenie. Sprawdza się w ten sposób obecność przeciwciał skierowanych przeciwko poszczególnym antygenom wirusa. W tym przypadku oczekiwanie na wynik może być dłuższe. Dopiero dodatni wynik Western blot pozwala na ostateczne postawienie diagnozy zakażenia wirusem HIV.