Pylice płuc to schorzenia układu oddechowego o charakterze przewlekłym. Powstają na skutek wdychania substancji chemicznej (na przykład azbestu) przez dłuższy czas. Trujący pył zalega w płucach i prowadzi do wystąpienia poważnych zmian w ich tkance. To skutkuje przede wszystkim niewydolnością oddechową.
Na chorobę najbardziej narażone są osoby pracujące w miejscach, w których nieustannie mają styczność z substancjami chemicznymi.
Rodzaje pylic
W zależności od rodzaju pyłu, wyróżniamy następujące rodzaje pylic:
- krzemicę płuc (wskutek wdychania pyłków krzemowych),
- pylicę węglową (wskutek wdychania pyłków węglowych),
- pylicę bawełnianą (wskutek wdychania pyłu bawełnianego),
- pylicę azbestową (wskutek wdychania pyłu azbestowego).
Zmiany w płucach
Pylice płuc są stanami chorobowymi charakteryzującymi się śródmiąższowym odkładaniem się cząsteczek różnorodnych pyłów oraz rozlanym bądź guzowatym rozrostem tkanki włóknistej.
Rozrastająca się w przestrzeniach międzypęcherzykowych tkanka włóknista uciska miąższ płucny oraz ogranicza możliwość wymiany gazowej. W wyniku tego dochodzi do niewydolności oddechowej z następową, czyli wtórną niewydolnością prawokomorową serca.
Rozwój choroby
Pylice płuc mogą się ujawnić już po 5 latach pracy w szkodliwych warunkach. Średni okres rozwoju pylicy płuc wynosi 15 lat, a nowotworów związanych z tymi pylicami – powyżej 20 lat.
Objawy
Początkowo zmiany mogą być niezauważalne. Z czasem można zaobserwować:
- duszność wysiłkową
- kaszel z odpluwaniem plwociny (śluzowej albo – przy wtórnych zakażeniach – śluzowo-ropnej), często z zabarwieniem na przykład czarnym (przy pylicy węglowej)
- stan podgorączkowy
- stan zapalny oskrzeli
- rozedmę płuc
- niewydolność krążenia prawokomorowego
Leczenie
Przy podejrzeniu pylicy trzeba przeprowadzić badania diagnostyczne.
Zazwyczaj leczenie odbywa się pod okiem pulmonologa, internisty lub specjalistów medycyny pracy.
Leczenie przyczynowe nie jest znane. Stosuje się leczenie objawowe, mające prowadzić do złagodzenia objawów choroby. W przypadku wystąpienia zapalenia oskrzeli stosuje się między innymi antybiotykoterapię. Jeśli pylica jest już zaawansowana, chory może wymagać podawania tlenu.
Zapobieganie
Polega na zmniejszaniu ekspozycji na pył (poprzez stosowanie między innymi odpylaczy i urządzeń zraszających). Pracownicy powinni także nosić specjalne maski, najlepiej wielokrotnego użytku, z wymiennymi filtrami.
W środowisku, w którym jest się narażonym na kontakt z pyłem, nie powinny pracować osoby z istniejącymi już chorobami układu oddechowego i sercowo-naczyniowego.