Lato – najbardziej wyczekiwana pora roku. Dłuższe dni, więcej słońca, plaża. To wszystko sprawia, że wykorzystujemy każdą wolną chwilę, by ogrzać się w tym dobroczynnym słońcu. A ono bywa naprawdę zdradliwe. Wespół z wiatrem sprawia, że nie odczuwamy tak bardzo jego promieni. Jak uniknąć oparzenia słonecznego i jak sobie pomóc, gdy nas jednak przypiecze?
Światło słoneczne zawiera dwa typy promieniowania ultrafioletowego: UVA i UVB. UVA jest uważane za przyczynę opalenizny., natomiast UVB szybko wywołuje zmiany zapalne w skórze. Podczerwone promienie słoneczne wysuszają skórę, przez co staje się bardziej wrażliwa i podatna na zapalenia.
Typy skóry
W zależności od typu skóry, różnie reaguje ona na oddziaływanie promieni ultrafioletowych:
| Typ I | skóra miękka i blada, włosy rude – jedynie 5–10 minut ekspozycji na słońce, po czym może nastąpić bolesne oparzenie słoneczne |
| Typ II | skóra jasna, włosy blond lub brązowe – skóra chroni się sama tylko przez 10–20 minut |
| Typ III | skóra jasnobrązowa, włosy blond lub brązowe – ochrona 20–30 minut |
| Typ IV | skóra jasnobrązowa lub oliwkowa, ciemne włosy – bez parasola ochronnego 30–45 minut |
Objawy oparzenia słonecznego
Pod wpływem promieniowania słonecznego najczęściej dochodzi do oparzeń stopnia I i II. Oparzenie I stopnia dotyczy wyłącznie naskórka – zmiany mają charakter obrzękowo-rumieniowy, czyli widoczne jest zaczerwienienie i obrzmienie. Zazwyczaj zmiany ustępują po kilku dniach, nie pozostawiając w ogóle śladu. Natomiast oparzenie II stopnia dotyczy naskórka i skóry właściwej. W obrębie zarumienionej skóry twarzą się bolesne pęcherze i gojące się kilka tygodni nadżerki. Kiedy oparzenie jest bardzo rozległe może nastąpić wstrząs (ze spadkiem ciśnienia krwi i temperatury ciała, zamroczeniem lub pobudzeniem, niekiedy drgawkami). Prowadzi to do zaburzeń w pracy ośrodka termoregulacji, odwodnienia i nadmiernej utraty elektrolitów.
Zapobieganie
Do słońca trzeba przyzwyczajać powoli, codziennie parę minut dłużej. Pół godziny przed opalaniem smarujemy się kosmetykiem do opalania (filtr min.6). Jeżeli znamy swój typ urody, zastosujmy się do wskazówek odnośnie ochrony skóry. Pamiętajmy, że najsilniej działa światło słoneczne między 11 a 16 i w tym czasie powinniśmy chronić się w cieniu. W okresie letnim jedzmy produkty pełnoziarniste i drożdże piwowarskie, które zawierają dużo kwasu p-aminobenzoesowego, który poprawia pigmentację skóry. Miejsce, pogoda i pora roku może też wpływać na bezpieczeństwo opalania się. Promieniowanie wysoko w górach może być niebezpieczne także w zimie, bo śnieg wzmacnia promieniowanie ultrafioletowe. To samo dotyczy piasku i wody. Szczególnie chrońmy przed słońcem dzieci, które zajęte zabawą nie zdają sobie sprawy z niebezpieczeństwa. Ich skóra jest bardzo wrażliwa i szybko ulega poparzeniu. Szczególnie zadbajmy o okrycie głowy (czapka z daszkiem, chustka) oraz ramion (koszulka). Chrońmy także oczy okularami przeciwsłonecznymi, bo soczewka u małych dzieci przepuszcza dużo światła.
Sposoby na złagodzenie skutków oparzenia
Najbardziej popularnym sposobem na schłodzenie skóry i uśmierzenie bólu są okłady z twarogu zmieszanego z niewielką ilością jogurtu lub maślanki. Płócienną ściereczkę moczymy w tej papce i przykładamy ją na poparzone miejsca. Taki zabieg możemy stosować 2 razy dziennie po 20-30 minut (zmieniamy okład, gdy zrobi się ciepły). Dobrym środkiem na oparzenia słoneczne są pomidory. Należy je schłodzić w lodówce, następnie pokroić w plasterki i przyłożyć do poparzonej skóry na około 1 godzinę. Pomidory zawierają przeciwutleniacz likopen, który skutecznie wyciągnie ciepło z oparzonego miejsca. Ponadto, regularne spożywanie pomidorów może znacznie obniżyć ryzyko przyszłych oparzeń słonecznych. Likopen wraz z zawartymi w pomidorach przeciwutleniaczami wzmacniają naturalną ochronę skóry przed promieniowaniem UV oraz stanami zapalnymi.
Dobrze jest też wycisnąć sok ze świeżego aloesu lub zastosować krem łagodzący z jego dodatkiem. Sok z aloesu ma działanie przeciwzapalne oraz właściwości przeciwutleniające. Przy silnym oparzeniu słonecznym powinno się też przyjmować preparaty witaminowe – dużo witaminy E i C, aspirynę i pić dużo wody mineralnej lub napary chłodzące.