Kojarzona jest przede wszystkim z porodem i okresem poporodowym, ale ma także ogromne znaczenie dla aktywności seksualnej kobiet. Jest odpowiedzialna za tworzenie się więzi między matką a dzieckiem, dlatego nazywa się ją „hormonem miłości”. To od niej zależy również to, czy odczuwamy takie emocje, jak empatia czy ufność. O czym mowa? O oksytocynie, jednym z najważniejszych kobiecych hormonów.
Oksytocyna, złożona z 9 aminokwasów, jest produkowana przez podwzgórze i uwalniana okresowo. Sygnał do jej uwolnienia wysyła przysadka mózgowa. Dzieje się tak podczas stosunku płciowego (także u mężczyzn), porodu oraz karmienia piersią.
Seks
Przysadka mózgowa wypuszcza ten hormon, kiedy dostanie „sygnał” od receptorów narządów ciała. Jednym z nich jest pochwa. Podczas stosunku poziom oksytocyny gwałtownie się podnosi. Dzięki temu kobiety i mężczyźni osiągają orgazm. U mężczyzn wspomaga ona wyrzut nasienia, a u kobiet wywołuje silne skurcze macicy, które wspomagają transport nasienia do jajowodów kobiety.
Ciąża i poród
Przez całą ciążę poziom oksytocyny powoli wzrasta i jest magazynowany w przysadce. Najwyższy jej poziom występuje podczas porodu, kiedy dochodzi do wyrzutu hormonu do krwi. Wtedy oksytocyna wywołuje skurcze macicy i wspomaga całą akcję porodową, aż do wydalenia łożyska. Jeśli poziom oksytocyny jest zbyt niski, poród się opóźnia lub występuje ryzyko powikłań, rodząca może otrzymać dawkę syntetycznej oksytocyny, która wspomoże cały proces. Jednak hormon w tej formie jest o wiele silniejszy niż oksytocyna naturalna.
Po porodzie oksytocyna sprawia, że macica obkurcza się i zwija, a także obkurczają się jej naczynia krwionośne, dzięki czemu po narodzinach łożyska zatrzymuje się krwawienie.
Karmienie
Hormon ten pomaga pobudzić laktację – po przystawieniu dziecka do piersi oksytocyna sprawia, że pojawia się pokarm. Jednocześnie w czasie karmienia następuje wyrzut oksytocyny do krwi, co poprawia nastrój mamy i staje się jej pancerzem przeciwko stresowi.
Przed porodem oksytocynę można podać, jeżeli stwierdzono:
- stan przedrzucawkowy
- zaburzenia czynności nerek
- erytroblastozę płodu (choroba hemolityczna noworodka)
- cukrzycę ciężarnych lub cukrzycę płodu
- konflikt serologiczny
- przedwczesne pęknięcie pęcherza płodowego
Po porodzie oksytocyna pomaga kontrolować krwawienie poporodowe i atonię macicy (zaburzoną czynność skurczową macicy, która może prowadzić do groźnego krwotoku z naczyń łożyska).