Neuropatia obwodowa to inaczej uszkodzenie nerwów obwodowych. Może dotyczyć jednego lub wielu nerwów. Powoduje zaburzenia czucia. Objawia się najczęściej bólem, mrowieniem lub pieczeniem. Pojawia się także osłabienie mięśni, często nawet ich porażenie. Obszar występowania zaburzeń jest ściśle ograniczony do obszaru unerwienia danego nerwu lub nerwów. Najczęstszą przyczyną neuropatii jest uraz na skutek nieszczęśliwego wypadku.
Układ nerwowy człowieka stanowią centralny układ nerwowy (składający się z mózgu i rdzenia kręgowego) oraz obwodowy układ nerwowy (obejmujący wszystkie pozostałe nerwy w organizmie).
Neuropatia obwodowa to schorzenie, które może dotyczyć jednego lub wielu nerwów. Najczęściej rozpoczyna się w nerwach, które docierają aż do palców. Objawy mogą narastać wolno i prowadzić do znacznego zaniku mięśni.
Przyczyny
Do zapalenia nerwów dochodzi wskutek:
- urazu (postrzału, złamania kości w bliskim sąsiedztwie nerwu czy komplikacji po operacjach chirurgicznych),
- ucisku (spowodowanego zbyt ciasnym opatrunkiem gipsowym lub niekorzystnymi warunkami anatomicznymi, na przykład w zespole cieśni nadgarstka czy w przypadku guza uciskającego na pobliski nerw),
- zakażenia bakteriami,
- zakażenia wirusami,
- niektórych schorzeń (na przykład boreliozy czy powikłań po cukrzycy i mocznicy),
- przyjmowania pewnych leków,
- nadużywania alkoholu,
- zatrucia chemicznego (na przykład talem).
Objawy
Ze względu na obecność w nerwach obwodowych trzech rodzajów włókien nerwowych (ruchowych, czuciowych i autonomicznych), objawy neuropatii dzielimy na:
- ruchowe (niedowład wiotki, osłabienie lub zanik odruchów, zanik mięśni),
- czuciowe (drętwienie, zaburzenia czucia, pieczenie, „palenie” w obszarze unerwienia),
- autonomiczne (zaburzenia naczynioruchowe, potliwość).
Rozpoznanie
Najważniejsze jest wykrycie czynnika prowadzącego do wystąpienia neuropatii. Stan nerwów obwodowych ocenia się na podstawie elektroneurografii (badania określającego przewodzenie w tkance mięśniowej) lub badania przewodnictwa nerwowego. To ostatnie polega na wbiciu lub przyklejeniu elektrod mających odczytywać natężenie prądu przebiegającego przez mięsień lub nerw. W zależności od potrzeby, można także wdrożyć diagnostykę obrazową.
Najczęstsze neuropatie
Najczęstsze neuropatie to:
- neuropatia łokciowa,
- zespół cieśni nadgarstka,
- uszkodzenie nerwu strzałkowego.
Leczenie
Najczęściej wdrażane leczenie neuropatii to:
- masaże i fizjoterapia,
- metody chirurgiczne (zależą od lokalizacji uszkodzenia, a także czasu i mechanizmu jego powstania – na przykład nerwy poprzeczne zazwyczaj się zszywa).
- podawanie leków (na przykład antybiotyków przy boreliozie).