Metody antykoncepcji

O tym, jaką metodę zapobiegania ciąży wybrać, kobieta powinna zdecydować w porozumieniu z lekarzem ginekologiem.

METODY NATURALNE

Metoda LAM, czyli metoda laktacyjnego braku miesiączki. To metoda naturalna, która opiera się na założeniu, że podczas karmienia piersią w organizmie kobiety wydziela się między innymi prolaktyna, która hamuje owulację. Aby metoda ta była skuteczna, musi być spełnionych kilka warunków: matka karmi piersią co 4 godziny, a w nocy – co 6 godzin; nie wystąpiła jeszcze pierwsza po porodzie miesiączka oraz nie minęło więcej niż pół roku od urodzenia dziecka. Skuteczność LAM (według wskaźnika Pearla) wynosi 1,0, ale tylko w 6 miesięcy po porodzie. Później należy stosować inne metody.

Kalendarzyk małżeński, nazywany też metodą rytmu i metodą kalendarzową Ogino-Knaussa. Para unika współżycia w dni płodne, których początek wyznacza się, odejmując 18 dni od najkrótszego cyklu (ustalonego po około 6 miesiącach obserwacji). Metoda ta polecana jest tylko kobietom bardzo regularnie miesiączkującym i prowadzącym spokojny tryb życia. Wszelkie choroby, stres, podróże itd. mogą bowiem rozregulować cykl. Wskaźnik Pearla dla tej metody wynosi 5.

Metoda Billingsa. Polega na codziennej obserwacji śluzu szyjkowego. Ocenia się jego lepkość, gęstość, ciągliwość i obfitość. W dni niepłodne jest on gęsty i lepki, a w pierwszych dniach po zakończeniu krwawienia może w ogóle zaniknąć (chociaż nie zawsze tak się dzieje). Skuteczność zależy od stopnia opanowania zasad obserwacji oraz regularności i sumienności ich prowadzenia. Wskaźnik Pearla dla tej metody wynosi od 0,5 aż do 40.

Metoda termiczna. Dni płodne określa się na podstawie temperatury ciała. Pomiarów dokonuje się codziennie tym samym termometrem w jamie ustnej, odbycie lub pochwie. Trzeba to robić zawsze o tej samej porze przez 5 minut. W pierwszej fazie cyklu temperatura jest niższa, w drugiej – wyższa. Wskaźnik Pearla (w zależności od dokładności pomiarów) wynosi od 0,3 do 17.

Metoda objawowo-termiczna. To połączenie metody Billingsa, termicznej i kalendarzowej. Wskaźnik Pearla dla tej metody wynosi od 0,1 do 0,9.

METODY MECHANICZNE

• Prezerwatywy – nie pozwalają, aby plemniki dostały się do pochwy (wskaźnik Pearla 2–15)
• Błony dopochwowe (diafragma) – nie pozwalają, aby plemniki, które są już w pochwie, dostały się do macicy (wskaźnik Pearla 10–15)

METODY CHEMICZNE

Środki plemnikobójcze (spermicydy) stanowią chemiczną barierę dla plemników. Najczęściej stosuje się je w postaci globulek. Są łatwo dostępne (bez recepty), jednak mają niską skuteczność (wskaźnik Pearla 5–20).

ANTYKONCEPCJA HORMONALNA

Preparaty hormonalne (tabletki, plastry, zastrzyki) blokują wydzielanie hormonów odpowiedzialnych za owulację. Wyróżniamy preparaty jedno- i dwuskładnikowe.

Preparaty jednoskładnikowe to tabletki lub iniekcje, które należy przyjmować co trzy miesiące. Dostępne są również plastry i implanty hormonalne. Środki o jednym składniku zmieniają właściwości śluzu w szyjce macicy i utrudniają wnikanie plemników do dróg rodnych kobiety.

Preparaty dwuskładnikowe (estragenowo-gestagenowe) nie pozwalają dojrzeć komórkom jajowym, hamują owulację, a także zmieniają śluz.

Skuteczność:

• Tabletki jednoskładnikowe – wskaźnik Pearla wynosi 0,5
• Tabletki dwuskładnikowe – wskaźnik Pearla wynosi 0,1
• Iniekcje hormonalne – wskaźnik Pearla wynosi 0,3

WKŁADKI WEWNĄTRZMACICZNE

To inaczej tak zwane spirale, które umieszcza się w jamie macicy. Niektóre wkładki zawierają kapsułki z dawką hormonów, która jest stale uwalniana. Wskaźnik Pearla dla tej metody wynosi 0,3–2,1, a w przypadku wkładki hormonalnej – nawet 0,1.