Zachwyca smakiem, urzeka kolorem, dodaje energii na cały dzień, a ceremonia jej przyrządzania i picia ma niezwykle uroczysty charakter. Co wyróżnia matchę? Skąd to oczarowanie japońską zieloną herbatą?
Ze wszystkich zielonych herbat na świecie japońską matchę uznano za najlepszą dla zdrowia. Te sproszkowane w całości liście używano w ceremonii picia herbaty cha-no-yu („gorąca woda na herbatę”) i jako dodatek do innych kulinarnych potraw, na przykład ciasteczek i lodów.
Sposób uprawy
Matcha jest wyprodukowana z najlepszych jakościowo liści herbaty. Zbiera się je na wiosnę. 14–28 dni przed zbiorem młode liście chroni się przed bezpośrednim dostępem promieni słonecznych, okrywając je trzcinowymi matami rozłożonymi na specjalnych rusztowaniach. Takie zacienienie powoduje zwiększenie ilości chlorofilu w herbacie, który przekształca się w katechinę. Nadaje jej również specyficzny smak umami. Matcha zawdzięcza go aminokwasom wchodzącym w jej skład. Czas mielenia herbaty jest bardzo długi, wynosi nawet do 1,5 godziny. Odbywa się to w specjalnych granitowych, ręcznie wykonanych żarnach.
Przygotowanie herbaty
Chcąc przygotować matchę po japońsku, należy zaopatrzyć się w bambusową łyżeczkę, odmierzyć nią porcję sproszkowanej herbaty i wsypać do podgrzanej wcześniej miseczki, a następnie zalać wodą o temperaturze około 70°C, po czym roztrzepać ją specjalną bambusową miotełką.
Przygotowanie herbaty matcha po europejsku nie jest zbyt skomplikowane. Wystarczy większa czarka czy miseczka, by rozrobić ¼ łyżeczki zielonego proszku w gorącej, ale nie wrzącej wodzie. Można się tu posłużyć ręcznym lub elektrycznym spieniaczem do mleka lub małą trzepaczką. Napój powinien mieć gładką, jedwabistą konsystencję – wtedy jest gotowy do picia. Herbatę należy wypić w 3–4 łykach zaraz po przygotowaniu, gdyż napój pozostawiony na dłużej traci walory smakowe.
Właściwości zdrowotne
Matcha jest bogatym źródłem witamin (A, B, C, E), minerałów (cynk, potas, sód, żelazo i wapń) oraz substancji chemicznych z grupy polifenoli (katechiny). To jedne z najsilniejszych antyoksydantów. Jeden z tych związków, znany jako EGCG, jest szczególnie ceniony za swoje właściwości antyrakowe. Matcha zawiera również kofeinę i błonnik pokarmowy. W porównaniu do zwykłej zielonej herbaty (po której zaparzeniu wyrzuca się liście), sproszkowane w całości liście działają silniej przeciwnowotworowo i antywirusowo oraz korzystnie wpływają na pracę serca. Codzienne picie tej herbaty przyspiesza metabolizm oraz spalanie tłuszczu. Obniża również poziom „złego” cholesterolu, reguluje procesy trawienia i wspomaga odchudzanie. Wpływa kojąco na układ pokarmowy i neutralizuje kwasy żołądkowe. Matcha działa jak naturalny antybiotyk, wzmacniając system odpornościowy i spowalniając procesy starzenia się organizmu.
Japończycy z Okinawy są najdłużej żyjącymi ludźmi na świecie. Zawdzięczają swą długowieczność piciu matchy, która jest najpopularniejsza wśród wszystkich zielonych herbat.