Lebiodka pospolita (Origanum vilgare) jest bardziej znana jako oregano. Określenie to wywodzi się greki: oros to góra, a ganos – radość. Oregano to zatem „radość góry”. Dodajmy – nie tylko jednej góry, ale gór z rejonu śródziemnomorskiego, których zbocza były bujnie porośnięte żywymi, różowato-fioletowymi kwiatami lebiodki. Uważano je za symbol szczęścia.
Zioło to pochodzi z Europy i ze Środkowego Wschodu. Jest rośliną wieloletnią, potrzebującą słońca i gleby gliniasto-piaszczystej z dodatkiem żyznego humusu. Potrafi osiągnąć wysokość powyżej 1 metra. Ma rozgałęzione łodygi i liście pokryte włoskami. Białe, różowe lub fioletowe kwiaty pojawiają się latem, najczęściej od lipca do sierpnia. Ziele zbiera się, kiedy tylko roślina zaczyna kwitnąć. Liście i łodygi najlepiej bowiem suszyć wtedy, gdy kwiaty są w pełnym rozkwicie – smak zioła jest najbardziej aromatyczny właśnie w tym czasie.
Lebiodka swoim zapachem przypomina tymianek. Zioło to zawiera olejki eteryczne, taniny, żywice, garbniki, flawonoidy, sterole, gorycze, kwas ursolowy i witaminę C.
Jest uniwersalnym środkiem o działaniu pobudzającym, wzmacniającym i regulującym. Poprawia funkcjonowanie układu pokarmowego, zwiększa apetyt, wzmaga wydzielanie śliny, soku żołądkowego oraz żółci, a także ułatwia przyswajanie pokarmu. Skutecznie przeciwdziała niektórym objawom zespołu złego wchłaniania, zwłaszcza biegunkom i wzdęciom. W niewielkim stopniu wpływa na wytwarzanie żółci przez wątrobę oraz zwiększa ilość wydalanego moczu. Pobudza też czynność gruczołów potowych.
Oregano posiada również wartościowe walory smakowe oraz aromatyczne. Często jest używane w potrawach z pomidorów i z mięsa, zwłaszcza z drobiu, a także w pizzach i we włoskich sosach. Wchodzi w skład ziół prowansalskich.
Substancje czynne zawarte w olejku działają odkażająco i wiążą toksyczne produkty przemiany materii. Olejek ten jest również doskonałym domowym środkiem stosowanym do płukania jamy ustnej i gardła oraz do inhalacji w stanach zapalenia górnych dróg oddechowych.
W czasach średniowiecznych olej z tej rośliny przepisywano na bóle zębów oraz jako antidotum na jadowite ugryzienia. Stosowany zewnętrznie, łagodził swędzenie. Wierzono również, że ziele lebiodki zabezpieczało przed złymi czarami, a nawet przynosiło szczęście. Wieniec zakładany przez młodą parę był znakiem radosnego wydarzenia.