Każda utrata krwi jest szkodliwa dla zdrowia, pamiętać jednak należy, że tylko nagły i duży krwotok może zagrażać życiu. Szybka utrata około 1 litra krwi grozi wstrząsem krwotocznym i śmiercią!
Krwawienie z nosa może się przydarzyć każdemu. Zazwyczaj pochodzi ze splotów naczynek włosowatych znajdujących się na przegrodzie nosa. Może być skutkiem przerwania i uszkodzenia naczynia żylnego nosa, co może nastąpić m.in. w wyniku urazu, osłabienia albo nadmiernego wysiłku fizycznego, ostrego zapalenia błony śluzowej jamy nosowej – czyli kataru, nadciśnienia tętniczego, a także przyjmowania nadmiernej ilości polopiryny czy aspiryny – leków zaburzających krzepnięcie krwi. Liczne powierzchowne naczynia krwionośne, znajdujące się w przegrodzie nosa, mogą popękać także bez przyczyn zewnętrznych.
Krwawienia występujące sporadycznie nie powinny być powodem do niepokoju, ale przy powtarzających się krwotokach należy to koniecznie skonsultować z lekarzem – być może konieczna będzie diagnostyka w kierunku zaburzeń krzepnięcia krwi.
Pomoc lekarza jest potrzebna, jeśli krwotok z nosa trwa ponad 20 minut lub istnieje podejrzenie złamania nosa, np. po silnym uderzeniu weń. Pomocy należy szukać także, jeśli krwotok z nosa następuje po uderzeniu w inną część głowy, bowiem może on wówczas sygnalizować pęknięcie czaszki.
W większości przypadków można samodzielnie zatrzymać krwawienie, postępując według następującego schematu:
- poszkodowanego posadzić z głową pochyloną do przodu, tak by krew nie spływała do gardła, a swobodnie wypływała na zewnątrz. Niezalecana jest pozycja leżąca, ponieważ istnieje niebezpieczeństwo zakrztuszenia się krwią spływającą do gardła,
- poinformować poszkodowanego, aby przez 10 minut oddychał ustami,
- poszkodowany powinien delikatnie oczyścić nos (wydmuchać zawartość nosa),
- ucisnąć skrzydełka nosa, co pozwoli na zakrzepnięcie krwi i zamknięcie uszkodzonego naczynia krwionośnego,
- można zastosować okłady z lodu na grzbiet nosa, czoło i kark; następuje wtedy odruchowe zwężenie naczyń.
- po 10 minutach przestajemy uciskać nos. Jeżeli krwawienie powtarza się, należy zastosować ponownie ucisk (nie oczyszczamy ponownie nosa).
Ważne:
Nie należy przeczyszczać nosa przez kilka godzin po krwotoku, bo może to spowodować oderwanie się skrzepu i ponowny krwotok.
* * *
Krwotok – wylew krwi w pełnym jej składzie poza światło naczynia krwionośnego lub poza serce wskutek przerwania ciągłości ścian. Dzielimy je na zewnętrzne i wewnętrzne (krew nie wypływa poza organizm).
W zależności od źródła krwawienia wyróżnia się krwotoki:
- tętnicze – pulsujące w rytm skurczów serca wypływanie krwi jasnoczerwonej. Panujące w tętnicach ciśnienie i uderzenia fal krwi utrudniają tworzenie się skrzepów. Uszkodzenie nawet małej tętnicy może być niebezpieczne dla życia. Z uszkodzonej tętnicy krew tryska pulsującym, żywoczerwonym strumieniem,
- żylne – krew o zabarwieniu ciemnoczerwonym wypływa ciągłą strużką. Krwotoki z mniejszych żył mogą ustać same wskutek zaczopowania rany skrzepem. Najczęściej jednak występuje mieszany typ krwawienia tętniczo-żylny. Krew uciekająca z uszkodzonej żyły ma kolor ciemnoczerwony, płynie wolniej i bardziej jednostajnie,
- miąższowe – powstają w wyniku uszkodzonej większej liczby naczyń włosowatych, zdarcia skóry, przerwania mięśni lub zranienia narządów miąższowych. Krew spływa z całej uszkodzonej powierzchni.