Kawa oraz herbata stanowią trwały element standardowej diety. Na świecie istnieje wiele ich odmian – od kawy rozpuszczalnej, bezkofeinowej lub parzonej po herbatę czarną, białą, zieloną lub czerwoną. Miłośników tych napojów przyciąga ich smak, aromat oraz właściwości pobudzające. Ale czy tylko?
Herbata została odkryta w Indiach, choć tak na prawdę to Chińczycy zapoczątkowali jej masowe spożywanie. O jej kolorze oraz o stopniu cierpkości smaku decyduje czas fermentacji. Do najczęściej pijanych herbat zaliczamy czarną, zieloną, czerwoną oraz białą. Tradycyjnie powinna być parzona w ciepłym ceramicznym czajniku.
Kawa natomiast pochodzi z Etiopii. Z biegiem lat stała się używką w krajach muzułmańskich i dzięki temu zagościła również na europejskich stołach. Najbardziej rozpowszechnionymi odmianami kawy są arabica i robusta. Arabica jest łagodniejsza w smaku, a robusta zawiera dwukrotnie większą ilość kofeiny.
Korzyści płynące z picia kawy i herbaty
Do najbardziej charakterystycznych związków zawartych w kawie i herbacie zalicza się kofeinę. W jednej porcji kawy jest jej 120 mg, a w takiej samej ilości herbaty – 60 mg. Kofeina ma działanie pobudzające i hamujące zmęczenie, a także rozszerza naczynia krwionośne mózgu oraz serca, ułatwia oddychanie, przyśpiesza przemianę materii, pobudza procesy myślowe, działa moczopędnie oraz podwyższa ciepłotę ciała. Flawonoidy zawarte w kawie i herbacie działają antyoksydacyjnie, spowalniają rozkład witaminy C w organizmie oraz zapobiegają stanom zapalnym i bakteryjnym. Ponadto w kawie jest duża dawka witaminy PP (jedna porcja napoju pokrywa 10 procent dziennego zapotrzebowania organizmu na tę substancję). Herbata ma w swoim składzie wiele witamin, jednak występują one w małych ilościach. Najwięcej jest natomiast kwasu foliowego, fluoru oraz potasu.
Zagrożenia wynikające z picia kawy i herbaty
Duże dawki kofeiny mogą wywoływać skutki uboczne w organizmie, między innymi rozdrażnienie, niepokój, przyśpieszony oddech, podwyższone ciśnienie krwi, potliwość, nadmierne pobudzenie oraz znaczne ubytki wapnia oraz magnezu. Dlatego kawy nie powinny nadużywać kobiety w ciąży (kofeina przenika do łożyska) oraz dzieci (źle wpływa to na rozwój kości). Do substancji niepożądanych w tym napoju zaliczamy także węglowodory aromatyczne powstające w wyniku procesu palenia ziaren. Kawa podwyższa również poziom „złego” cholesterolu LDL oraz trójglicerydów we krwi. Jej nadmierne spożywanie często powoduje niestrawność, w związku z tym nie jest ona wskazana dla osób borykających się z chorobami wrzodowymi.
Herbata natomiast zawiera nadmiar miedzi oraz różnego rodzaju zanieczyszczeń osadzonych na liściach (nie oczyszcza się ich w procesie produkcji). Ponadto w swoim składzie ma również kwas szczawiowy, który hamuje wchłanianie wapnia.