Jęczmień (hordeolum, łac. małe ziarenko jęczmienia) to ropień gruczołu lub gruczołów, które mają swoje ujścia na brzegach powieki. Nie należy go wyciskać – mogłoby to spowodować pogorszenie infekcji. Lepiej poczekać, aż sam zniknie lub pęknie. W cięższych przypadkach konieczna jest wizyta u okulisty, który zadecyduje o najlepszej metodzie terapii.
Zmiana jest zwykle wywoływana zakażeniem gronkowcem. Ryzyko jej powstania zwiększa się u osób narażonych na długotrwałe działanie drażniących środków chemicznych i środowiskowych oraz dymu tytoniowego. Częste występowanie licznych oraz bardzo uporczywych jęczmieni może być wywołane niewyrównaną bądź nieleczoną cukrzycą.
Objawy
Objawy jęczmienia to:
- bolesność, obrzęk i świąd powiek
- zaczerwienienie brzegu powieki
- łzawienie
- ropna grudka wzdłuż rzęs
- ropna wydzielina
- nadwrażliwość na światło
Podział
Najczęściej jęczmienie tworzą się na zewnętrznej stronie powieki (tzw. jęczmień zewnętrzny), a niektóre – na jej wewnętrznej krawędzi (tzw. jęczmień wewnętrzny).
Jęczmień wewnętrzny bywa bardziej bolesny i nie jest zbyt widoczny. Można go dostrzec dopiero po uniesieniu powieki. Wygląda jak żółtawa grudka, która nie pęka, lecz w ciągu 3–4 dni stopniowo zanika.
Jęczmień zewnętrzny to zazwyczaj czerwona plamka, która zaczyna swędzieć, potem nabrzmiewa, a na końcu tworzy się różowy lub żółty czubek podobny do tego znajdującego się na przykład na krostach lub czyrakach.
Kto jest narażony?
Jęczmień występuje u kobiet i u mężczyzn w każdym wieku z równą w zasadzie częstotliwością. Zdarza się też tak, że u niektórych częściej pojawiają nawroty choroby. Nie udało się dotychczas ustalić przyczyn takiego stanu rzeczy.
Diagnostyka i leczenie
Lekarz zazwyczaj wykonuje podstawowe badania okulistyczne. Pojedynczy jęczmień można wyleczyć domowymi sposobami (pocieranie złotem, ciepłe kompresy i napary, na przykład ze świetlika czy świeżej pietruszki). Często stosuje się też maści z antybiotykiem (przepisane przez lekarza). Czasami, gdy jęczmień nie chce pęknąć, konieczne jest jego chirurgiczne nacięcie i opróżnienie ropnia.