Imbir - kłącze, które grzeje

Ponieważ jest hodowany od dawna, nie występuje już w stanie dzikim. Sadzi się wysuszony korzeń, którego pędy rozgałęziają się pod ziemią, a na zewnątrz wyrastają łodygi dochodzące do metra wysokości. Kłącze jest jasnobrązowe, silnie rozgałęzione, grube i mięsiste. Ma wyrastające w dwóch rzędach lancetowate liście i oszałamiająco pachnące kwiaty barwy zielonkawożółtej i fioletowej. Kłącza do jedzenia na surowo zbiera się po 5–6 miesiącach, kiedy są jeszcze niedojrzałe. Jeżeli chcemy zrobić z nich proszek, należy poczekać, aż roślina całkowicie dojrzeje i korzenie staną się ostrzejsze w smaku. Najważniejsza część imbiru to jego kłącze, którego głównymi składnikami aktywnymi biologicznie są lecznicze olejki eteryczne takie jak: zingiberen, kurkumen, limonen, cytral, kamfen, zingiberol, zinferon oraz substancje żywicowe – gingerole.

Właściwości lecznicze imbiru

Swój charakterystyczny, orzeźwiający aromat imbir zawdzięcza zingiberolowi, natomiast gingerol i zinferon odpowiadający za jego palący, lekko gorzki smak. Olejek zawarty w kłączu korzystnie wpływa na proces trawienia. Pobudza mianowicie wydzielanie śliny i soku żołądkowego, działa żółciopędnie i rozkurczowo, niweluje wzdęcia, łagodzi mdłości oraz wzmaga apetyt. Przeciwdziała także zakrzepicy żył, zmniejszając agregację płytek krwi. Podgryzanie korzenia imbiru pomaga cierpiącym na chorobę lokomocyjną – działa przeciwwymiotnie. Imbir zadba również o naszą jamę ustną, gdyż ma działanie bakteriobójcze i antyseptyczne. Wspomaga wątrobę w jej pracy nad detoksykacją.

Orzeźwia i usuwa zmęczenie, bo polepsza ukrwienie mózgu, dlatego też herbatki imbirowe polecane są młodzieży uczącej się do egzaminów, a dorosłym radzi się dodawać imbir do kawy. Olejek z tej rośliny stosuje się w preparatach wyszczuplająco-modelujących, bo pobudza krążenie i przyspiesza spalanie tłuszczu oraz pomaga zwalczyć cellulit. Jest popularnym składnikiem kosmetyków, gdyż poprawia stan cery i włosów, działa przeciwłojotokowo oraz wspomaga gojenie skóry po urazach mechanicznych. Pełen egzotyki i świeżości zapach jest bazą wielu perfum.

Ratunek dla bolących stawów

Tradycyjna medycyna hinduska przypisuje imbirowi pożyteczne właściwości w leczeniu chorób reumatycznych. Badania nad skutecznością korzenia imbiru prowadził prof. Ray Altman, reumatolog z Miami Veterans Affairs Medical Center na Florydzie.

Preparat z imbirem przetestowano na 250 osobach, u których stan zapalny stawów kolanowych powodował ból o różnym nasileniu. Eksperyment trwał 6 tygodni. Część uczestników spożywała 255 mg wyciągu z korzenia imbiru dwa razy dziennie, reszta otrzymała placebo. Imbirowe pigułki były prawie tak skuteczne jak chemiczne środki przeciwbólowe – pomogły 2/3 spośród uczestników eksperymentu.

Astma mniej dokuczliwa

Jak donosi serwis „EurekAlert” imbir zawiera substancje mogące pomóc osobom cierpiącym na astmę. Wyniki badań na ten temat opublikowali naukowcy z Columbia University w USA.

Rozkurczowe działanie substancji zawartych w imbirze wynika najprawdopodobniej z ich hamującego wpływu na działanie enzymu fosfodiesterazy 4D (PDED). Enzym ten utrudnia rozkurczanie się oskrzeli. Ponadto 6-shogaol i inne badane związki powodują rozkład włókien F-aktyny, białka biorącego udział w skurczu oskrzeli.

W przyszłości wprowadzone do oskrzeli (jako aerozol) pochodne imbiru staną się lekiem roślinnym pomocnym w leczeniu astmy.

Przeciwrakowy gingerol

Wyniki badań amerykańskich naukowców z zespołu prof. Ann Bode z University of Minnesota Hormel Institute w Austin pozwalają przypuszczać, że związek przeciwrakowy (6)-gingerol, występujący w korzeniu imbiru, może hamować wzrost raka jelita grubego.

Eksperymenty przeprowadzane na razie tylko na myszach ujawniły, że ten składnik imbiru może skutecznie zapobiegać rozwojowi raka jelita grubego lub spowalniać rozwój guzów. (6)-gingerol może też obniżać liczbę przerzutów nowotworowych. Badacze podkreślają jednak, że potrzebne są jeszcze dalsze doświadczenia, które powinny pomóc w zweryfikowaniu tej obserwacji i dać odpowiedź na pytanie, czy człowiek mógłby stosować imbir w celu ograniczenia przerzutów raka okrężnicy i czy (6)-gingerol może być wykorzystywany jako czynnik przeciwnowotworowy w medycynie.

Barbara Szymańska