Hemoroidy (inaczej zwane guzkami krwawnicznymi lub żylakami odbytu) to nieunerwione guzki pojawiające się wewnątrz lub na zewnątrz odbytu w wyniku zatrzymania krwi w splocie naczyń krwionośnych. Nie znajduje ona ujścia i tak tworzą się wypukłości, które powodują nieprzyjemne, bolesne dolegliwości między innymi podczas oddawania kału. Inne objawy to swędzenie i krwawienie z odbytu. Należy jednak pamiętać, że podobne symptomy pojawiają się także przy innych chorobach (w tym nowotworowych), dlatego ostateczną diagnozę powinien postawić lekarz po przeprowadzeniu dokładnej diagnostyki jelita grubego.
W tym celu przeprowadza się następujące badania:
- kolonoskopię, czyli badanie całego jelita grubego za pomocą wziernika z umocowaną na końcu kamerą;
- sigmoidoskopię, czyli badanie endoskopowe ostatnich 60–80 cm jelita grubego;
- rektoskopię, czyli wziernikowanie całej odbytnicy.
Wyróżnia się cztery stopnie zaawansowania choroby:
- Stopień I – powiększone guzki niewypadające na zewnątrz
- Stopień II – powiększone guzki, które wypadają podczas oddawania stolca, ale potem samoistnie powracają na swoje miejsce
- Stopień III – powiększone guzki, które wypadają podczas oddawania stolca, ale nie wracają potem same na swoje miejsce, trzeba im w tym pomóc
- Stopień IV – guzki, które stale pozostają na zewnątrz, co może doprowadzić do zakrzepicy, a tym samym do zmniejszenia lub zatrzymania przepływu krwi.
Przyczyny powstawania guzków:
- siedzący tryb życia
- podnoszenie ciężkich przedmiotów
- zawodowe uprawianie niektórych sportów
- zła dieta nadużywanie alkoholu, pikantnych potraw)
- zaparcia
- biegunki
- ciąża i poród
- podeszły wiek
Leczenie hemoroidów
Żylaki odbytu można leczyć operacyjnie lub bezoperacyjnie. Metody nieinwazyjne często ograniczają się do stosowania odpowiedniej diety, tak zwanej bogatoresztkowej (czyli wysokobłonnikowej), przyjmowania dużej ilości płynów, a wszystko to w połączeniu z niewielką aktywnością fizyczną. Miejscowo można stosować maści przeciwbólowe. Czasami zaleca się także nasiadówki z borowiny (poprawia krążenie krwi, rozluźnia mięśnie) i rumianku (ma działanie kojące). Stosuje się także:
- fotokoagulację w podczerwieni. Dzięki energii podczerwonej zostaje wywołana martwica guzka. Tę metodę stosuje się przy leczeniu zmian I stopnia.
- zabieg Barrona, czyli nakładanie gumek uciskowych u podstawy hemoroidu. W ten sposób zostaje zatamowany przepływ krwi, co prowadzi do martwicy guzka i jego odpadnięcia po 1–2 tygodniach.
- krioterapię, czyli zamrażanie guzków za pomocą ciekłego azotu lub podtlenku azotu.
- obliterację (skleroterapię), czyli wstrzykiwanie leków, które powodują zamknięcie naczyń żylnych, do błony podśluzowej. W ten sposób powstaje zakrzep, a guzek powinien sam odpaść.
- metodę według Longo, czyli operację wykonywaną w znieczuleniu ogólnym, która polega na wycięciu przy pomocy specjalnego urządzenia (staplera) pasma błony śluzowej wewnątrz odbytnicy. W ten sposób usuwa się naczynia doprowadzające krew do hemoroidów.
- klasyczne leczenie operacyjne, czyli wycięcie guzków.