Guzki Boucharda to, obok guzków Heberdena, najczęściej występujące zmiany zwyrodnieniowe stawów palców u rąk. Powstają one na skutek zaburzenia równowagi pomiędzy tworzeniem a degradacją chrząstki stawowej i warstwy podchrzęstnej kości. Często towarzyszą reumatoidalnemu zapaleniu stawów.
Guzki Boucharda to twarde uwypuklenia w sąsiedztwie bliższych stawów międzypaliczkowych, po stronie grzbietowo-bocznej dłoni (w przeciwieństwie do guzków Heberdena, które powstają w sąsiedztwie dalszych stawów międzypaliczkowych, czyli bliżej paznokci). Są mało bolesne przy ucisku, ale ograniczają nieco ruchy w stawach. Bardzo często towarzyszą im zmiany zwyrodnieniowe u podstawy pierwszej kości śródręcza. Mogą one sprawiać ból przy ruchach kciuka.
Guzki Boucharda lokalizują się głównie w prawej ręce, jednakże ostrzejszy przebieg odnotowuje się po przeciwnej stronie. Najczęściej zmiany dotyczą palca wskazującego, rzadziej serdecznego.
Przyczyna
Guzki są tworami kostnymi lub chrzęstnymi pojawiającymi się w obrębie stawów palców (od drugiego do piątego). Tego typu zaburzenie może być wywołane przez szereg czynników zarówno biologicznych, jak i mechanicznych (na przykład zwyrodnienia spowodowane powtarzającymi się pracami domowymi czy pracą przy komputerze). Często towarzyszą reumatoidalnemu zapaleniu stawów.
Kogo dotyczą
Guzki Boucharda pojawiają się zwykle po 55. roku życia – dwukrotnie częściej u kobiet niż u mężczyzn.
Diagnostyka
Diagnostyka opiera się na przeprowadzeniu dokładnego wywiadu oraz sprawdzeniu, czy widoczne zmiany spełniają określone wymogi klasyfikacyjne, dotyczące między innymi liczby guzków i ich umiejscowienia w obrębie dłoni, a także występowania sztywności. Diagnozę stawia lekarz reumatolog.
Leczenie
Guzki Boucharda w zasadzie nie wymagają leczenia. Nie znikają – są przez całe życie. W fazie zaostrzeń zalecany jest wypoczynek polegający na odciążeniu palców. Często stosuje się zabiegi fizjoterapeutyczne. W przypadku zmiany zlokalizowanej u podstawy kciuka skutecznie pomaga miejscowe wstrzyknięcie kortykosteroidu.