Grzybicę jamy ustnej powoduje drożdżak Candida albicans, dlatego też jest ona nazywana kandydozą. Towarzyszą jej zmiany zapalne jamy ustnej i gardła. Choroba może się przenieść na inne organy, trzeba więc bezwzględnie ją leczyć. Podczas kuracji należy wystrzegać się między innymi cukru, białej mąki i kiełków.
Kto choruje?
Chorują najczęściej dzieci, osoby w podeszłym wieku noszące protezy zębowe oraz palacze tytoniu. Kandydoza często pojawia się także u chorych cierpiących na nabyte zespoły niedoboru odporności, zwłaszcza poddanych leczeniu immunosupresyjnemu (po przeszczepach narządów wewnętrznych). Narażeni na nią są także pacjenci z chorobami nowotworowymi oraz AIDS.
Objawy
Grzybicę jamy ustnej wywołuje drożdżak Candida albicans. Powoduje powstawanie białawych plam o wyglądzie ściętego mleka na błonie śluzowej, a także nadżerek i owrzodzeń. U osób noszących protezy zębowe pojawia się tak zwany protetyczny lub linijny rumień dziąsłowy, środkowe romboidalne zapalenie języka, a w kącikach ust – nadżerki i bolesne pęknięcia.
U dzieci i niemowląt
Zmiany grzybicze w jamie ustnej są nazywane pleśniawkami. Występują w formie licznych drobnych białawych wykwitów. Swoim wyglądem przypominają pozostałości ściętego mleka. Jest to zakażenie zewnątrzpochodne (najczęściej z gruczołów mlecznych matki).
Przyczyny
Jama ustna jest miejscem stałego bytowania patogennych grzybów. Przy obniżonej odporności mogą one atakować gardło i przewód pokarmowy: żołądek, dwunastnicę, jelito cienkie, grube i odbytnicę.
Ryzyko zachorowania zwiększa:
- spożywanie dużej ilości cukrów,
- antybiotykoterapia, przyjmowanie sterydów i innych farmaceutyków stosowanych w chorobach infekcyjnych,
- chemioterapia i radioterapia,
- przyjmowanie preparatów hormonalnych (także środków antykoncepcyjnych),
- niedobory żelaza,
- niedobory kwasu foliowego,
- zaburzenia hormonalne,
- zmiany nabłonkowe,
- cukrzyca,
- zmiany w składzie mikroflory,
- wiek.
Leczenie
Leczenie jest zarówno miejscowe, jak i ogólne.
Miejscowo zaleca się stosowanie maści przeciwgrzybicznych, dobranych przez lekarza na podstawie wykonanego wcześniej antymykogramu. Pozwala to na oznaczenie wrażliwości szczepu na dany lek, a w konsekwencji – na skuteczne zwalczanie infekcji.
Przy braku poprawy lekarz może włączyć leczenie ogólne. Wszystkie leki powinny być stosowane jeszcze przez około dwa tygodnie po ustąpieniu objawów, by wykluczyć możliwość nawrotów.
Infekcje grzybicze często wymagają dłogotrwałego leczenia. Jego wczesne podjęcie pomoże skutecznie zapobiec infekcji układowej.
Dieta podczas leczenia
Z diety powinny być wyeliminowane wszystkie słodycze. Cukier i biała mąka sprzyjają bowiem mnożeniu się grzybów. Nie jest również wskazane spożywanie owoców (zawierają fruktozę – cukier) oraz kiełków, które są wylęgarnią grzybów. Należy całkowicie zrezygnować z napojów alkoholowych.