Zakażenia grzybicze należą do najczęstszych chorób skóry. Charakterystyczne objawy to: swędzenie, zaczerwienienie, złuszczanie. Niekiedy pojawiają się pęcherzyki i pęknięcia.
Do postawienia właściwej diagnozy lekarzowi wystarczą zwykle dokładne oględziny zmienionych przez chorobę miejsc. Niekiedy konieczne jest obejrzenie chorej tkanki pod mikroskopem (badanie mikologiczne), co pozwala określić charakter schorzenia i wybrać najbardziej skuteczny sposób jego leczenia.
W każdym wypadku podejrzenia infekcji grzybiczej należy zgłosić się do dermatologa. Szybko podjęte leczenie może zapobiec rozszerzeniu się infekcji. Grzybica jest chorobą zakaźną.
Rodzaje grzybów
Lubiące wilgoć i ciepło grzyby na ludzkim ciele znajdują sprzyjające warunki do rozwoju. Gdy naskórek jest uszkodzony lub zabrudzony, rozwijają się wyjątkowo szybko.
Istnieje wiele rodzajów grzybów wywołujących różne odmiany choroby. Na ogół inny rodzaj drobnoustrojów jest odpowiedzialny za schorzenia np. na skórze głowy, a inny na stopach czy dłoniach. Powierzchowne infekcje grzybicze wywoływane są przez trzy rodzaje grzybów chorobotwórczych: dermatofity, grzyby drożdżopodobne i pleśnie.
Specyficzną odmianą grzybicy jest drożdżyca, zwana kandydozą. Na drożdżycę częściej chorują cukrzycy, osoby otyłe, pacjenci po kuracji antybiotykowej. Większość zakażeń skóry, włosów i paznokci wywołują dermatofity. Pleśnie zakażają głównie paznokcie. Niekiedy rozpoznaje się infekcje mieszane różnymi rodzajami grzybów.
Jak przenoszone są grzybice?
Grzyby chorobotwórcze są łatwo przenoszone bezpośrednio z osoby chorej na osoby z najbliższego otoczenia, ze zwierząt (psy, koty, świnki morskie, chomiki) na ludzi. Grzybicą można zakazić się także w sposób pośredni poprzez kontakt z zarodnikami grzybów znajdującymi się np. na dywanach, matach kąpielowych, meblach, a nawet w tapicerce samochodowej. Łuski naskórka, mikroskopijne fragmenty paznokci i włosy osób zakażonych są źródłem zakażeń grzybiczych. W tych drobnych cząstkach zawarte są duże ilości zarodników odpornych na działanie ekstremalnych czynników zewnętrznych i wykazujących długi okres przeżywalności – ok. 18–24 miesięcy.
Gdzie występuje?
Skóra głowy (tzw. grzybica strzygąca), jama ustna (najczęściej pleśniawki u niemowląt i małych dzieci), skóra twarzy, szyi i rąk (czerwonawa plama, na obrzeżach której pojawiają się niewielkie pęcherzyki), pachwiny i narządy rodne (w okolicach narządów rodnych częściej dochodzi do zakażeń drożdżycowych), między palcami dłoni i stóp (naskórek w fałdach między palcami jest pomarszczony, wilgotny, zmacerowany), paznokcie (stają się zgrubiałe, łatwo się kruszą, płytka paznokciowa matowieje).
Leczenie
Powodzenie terapii zależy od rodzaju grzyba, który wywołał chorobę. W leczeniu stosuje się leki przeciwgrzybiczne, zarówno doustne, jak i do stosowania zewnętrznego.
Przeciętne leczenie doustne stosuje się przez 2–4 tygodnie. Maści lub płynów używa się przez kilka tygodni, w zależności od stopnia zaawansowania choroby. Pomaga też stosowanie wysuszających zasypek zawierających cynk. I przykazanie numer jeden: przestrzeganie zasad higieny, w tym częste mycie rąk i nieużywanie wspólnych ręczników.
JOS