Goczałkowice Zdrój

W 1856 r. podczas prac wiertniczych podjętych przez pruski zarząd górniczy (szukano soli) odkryto źródła solanki. Rząd pruski odsprzedał prawa do eksploatacji źródła prywatnej firmie bogatych kupców z Raciborza. W ciągu 6 lat zbudowano nieduże zdrojowisko składające się z domu zdrojowego, drewnianych łazienek, pijalni wód i pensjonatu.

Na pierwszy sezon kuracyjny w 1862 r. przyjechało do Goczałkowic 264 kuracjuszy, głównie pragnących leczyć swe dolegliwości reumatyczne. Z tego okresu pochodzi kapliczka zdrojowa, ufundowana przez żonę dzierżawcy folwarku w Goczałkowicach jako wotum za wyleczenie umierającego syna.

Gdy wybudowano most kolejowy na Wiśle i przejechał przez miejscowość pierwszy pociąg (1870 r.), do uzdrowiska zaczęło napływać więcej kuracjuszy. W II połowie XIX w. wybudowano kilka ważnych obiektów, m.in.: hotel Marienhof (dzisiaj restauracja Zdrojowa), schronisko dla sierot Bethezda (obecnie stoi tu Sanatorium dla Dzieci „Stokrotka”), hotel Kaiserhof (obecny budynek administracji uzdrowiska), Nowy Dom Zdrojowy (obecnie szpital) i sanatorium dr. Laskera (obecnie pawilon sanatoryjny Azalia). Z tego okresu pochodzi również budynek Starej Pijalni wzniesiony w stylu architektury parkowej, z drewnianą konstrukcją ryglową wypełnioną cegłą. Z przełomu XIX i XX w. pochodzi obecny klasztor ss. Salwatorianek (były hotel Elisenhof).

Uroczyste przejęcie przez Polskę ziemi pszczyńskiej nastąpiło w 1922 r. na moście w Goczałkowicach. Uzdrowisko stało się własnością Alfreda Hercholza (bielskiego bankiera) i Hermana Fluhra (handlowca z Tarnowa). Po remoncie i uzupełnieniu wyposażenia uzdrowisko ruszyło w połowie lat 20. Na terenie Zdroju były wówczas: kort tenisowy i krykietowy, boisko do koszykówki i siatkówki. Szczególnie dużą atrakcją był przystosowany do sportów wodnych staw Maciek, ponadto codziennie w parku odbywał się koncert.

Oprócz zwiedzenia zachowanych XIX-wiecznych zabudowań dzielnicy zdrojowej warto wybrać się do części miejskiej, gdzie znajdują się dwa zabytki sakralne: kościół św. Anny (1883 r.) i barokowy kościół św. Jerzego (1910 r.). Nieco dalej za kościołem św. Anny jest gospodarstwo szkółkarskie Kapias, gdzie warto zwiedzić wspaniały ogród. Jeśli chodzi o zaplecze rozrywkowe – to w uzdrowisku można wybierać pomiędzy Dworkiem Alkazja a restauracją Uzdrowiskową w budynku dyrekcji, natomiast na słynne wafle pszczyńskie najlepiej udać się do kawiarenki w zabytkowym budynku Pijalni Wód.

Chcąc poznać walory przyrodniczo-krajobrazowe okolicy, trzeba wybrać się na wycieczkę (pieszą lub rowerową) ścieżką dydaktyczną, która biegnie przez obszar dawnej Puszczy Pszczyńskiej. Ma ok. 3 km długości i składa się z 4 odcinków o odmiennych walorach przyrodniczych. Przy odrobinie szczęścia można tu spotkać perkoza, piżmaka, kormorana lub orła bielika. Szlak zaczyna się przy starym dworcu kolejowym w Goczałkowicach i biegnie pomiędzy kanałem rybackim a stawami hodowlanymi.

Profil leczniczy:

• CHOROBY NARZĄDÓW RUCHU (ORTOPEDYCZNE, NEUROLOGICZNE, REUMATYCZNE I POURAZOWE)

• CHOROBY PULMONOLOGICZNE (SCHORZENIA DRÓG ODDECHOWYCH)

• CHOROBY NACZYŃ OBWODOWYCH

• REHABILITACJA OSÓB Z CUKRZYCĄ

Zabiegi sanatoryjne:

• HYDROTERAPEUTYCZNE (kąpiele perełkowe, kąpiele ozonowe, kąpiele perełkowo-ozonowe, kąpiele kwasowęglowe)

• ELEKTROLECZNICZE (jonoforeza, elektrostymulacja, diadynamik, interdyn, galwanizacja, prądy Kotza, Traberta i TENS, terapuls)

• ŚWIATŁOLECZNICZE (laser, kabina Mullera, sollux, Biopron, lampy kwarcowe)

• FONOTERAPIA (ultradźwięki i diatermia krótkofalowa)

• MAGNETOTERAPIA (Viofor)

• INHALACJE (solankowe, grupowe i indywidualne)

• KINEZYTERAPIA (gimnastyka indywidualna, zbiorowa i izometryczna, wyciąg lędźwiowy i szyjny, UGUL)

• MECHANOTERAPIA (masaż suchy klasyczny, segmentarny, pneumatyczny, podciśnieniowy i wibracyjny)

• KRIOTERAPIA (ogólnoustrojowa i punktowa)

• ZASTRZYKI CO2

Specjalność uzdrowiska:

KĄPIELE BOROWINOWE: Zabieg jest wykonywany w temperaturze ok. 40°C, w specjalnej wannie, gdzie jednorazowa kąpiel trwa ok. 20 min. Borowina działa przeciwbólowo i wpływa na działanie gruczołów dokrewnych. Wpływa też na pracę jajników poprzez ich rozgrzanie i wchłonięcie składników o działaniu estrogennym. Zabieg można powtarzać kilka razy w tygodniu.

KĄPIELE SOLANKOWE: Zabieg stosowany jest głównie w schorzeniach narządów ruchu i skóry. Kąpiel solankowa działa podobnie jak kąpiel morska. Naturalne solanki zawierają jony sodu, chloru, związki siarki, magnezu, wapnia, potasu, jodu, bromu oraz dwutlenek węgla i siarkowodór. Zabieg powoduje normalizację ciśnienia tętniczego, polepsza regulację krążenia krwi i pobudza ukrwienie skóry.

Naturalne zasoby lecznicze

Uzdrowisko dysponuje trzema ujęciami solanek chlorkowo-sodowych wzbogaconych jodem, bromem, żelazem i magnezem. Szczególnie cennym surowcem leczniczym jest borowina goczałkowicka. Charakteryzuje się wysoką aktywnością biologiczną dzięki zawartości wielu składników farmakodynamicznych: bituminy (woski i żywice), kwasów huminowych, enzymów, aminokwasów, białka i substancji estrogennych.

Mirosław Osip-Pokrywka