Szumy uszne to nieprzyjemne doznania dźwiękowe spowodowane niewłaściwym odbieraniem bodźców dźwiękowych,niezwiązanych z otoczeniem zewnętrznym. Oznacza to, że są słyszane tylko przez osobę, która cierpi na tego rodzaju dyskomfort. Mogą być objawem schorzeń zarówno ucha, jak i innych narządów. Często trudno znaleźć ich przyczynę. Cierpi na nie około 5 procent społeczeństwa.
Nie jest to dolegliwość ludzi starszych. Kłopoty tego typu pojawiają się bowiem u coraz młodszych osób. Prawdopodobnie jest to związane z większym narażeniem na hałas. Szumy są odczuwalne w uszach lub głowie, jedno- lub obustronnie. Nie pochodzą z otoczenia, jednak zbyt głośny dźwięk może je generować.
Gdzie powstają?
Najczęściej miejscem powstawania szumów jest ślimak (ucho wewnętrzne), choć może to być każdy inny odcinek drogi słuchowej (od przewodu słuchowego zewnętrznego do kory słuchowej włącznie).
Objawy
Cierpiący na szumy określają je najczęściej jako buczenie, szelesty, gwizdy, dzwonienie, piszczenie, gwizdanie, szmery, pulsowanie czy tykanie. Mają one różne natężenie i są trudne do stłumienia.
Statystyki
Szumów usznych przynajmniej raz w życiu doświadcza co trzecia osoba. U jednej piątej tego rodzaju dyskomfort trwał dłużej niż 5 minut. Pięć procent społeczeństwa cierpi na stałe szumy. Jest więc to problem społeczny.
Podział
Szumy najczęściej dzielimy na:
- uszne – to szum o charakterze pulsującym; nasila się po wysiłku, po przeżyciach emocjonalnych, przy wzroście ciśnienia tętniczego (może się zmieniać przy poruszaniu głową);
- nerwowe – często pojawiają się jako powikłanie zapalenia ucha środkowego i błędnika lub jako wynik pracy w hałasie czy po prostu starzenia się;
- czaszkowe.
Przyczyny
Przyczyny szumów to między innymi:
- zaleganie woskowiny w uszach,
- nadmierny stres,
- uraz akustyczny (na przykład wskutek słuchania zbyt głośnej muzyki),
- choroby ośrodkowego układu nerwowego, w tym guzy narządu słuchu,
- uszkodzenie komórek rzęskowych, które są częścią ślimaka,
- niedosłuch (związany z wiekiem i wywołany narażeniem na hałas),
- niska krzepliwość krwi,
- miażdżyca,
- nadciśnienie tętnicze,
- długotrwałe przyjmowanie niektórych leków: antybiotyków (tzw. ototoksycznych, czyli mogących powodować uszkodzenia słuchu lub narządu równowagi), leków zawierających kwas acetylosalicylowy (np. aspiryna, etopiryna) czy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (są to leki zawierające m.in. ibuprofen, np. nurofen, ibuprom, ibum).
Powikłania
Ta irytująca dolegliwość może z czasem powodować zaburzenia koncentracji, bezsenność, zmęczenie, wyczerpanie, depresję, a nawet myśli samobójcze.
Leczenie
W zależności od przyczyn, podaje się leki usprawniające krążenie w błędniku i mózgu, leki przeciwdepresyjne i uspakajające. Czasami zaleca się stosowanie aparatów słuchowych. Chorych poddaje się także stymulacji laserowej (pobudzanie organizmu do samodzielnej naprawy komórek) oraz terapii TRT – Tinnitus retraining therapy. Polega ona na słuchaniu szumów szerokopasmowych, co powoduje subiektywne wyciszenie własnego szumu.