Śnieżnobiałe zęby są marzeniem większości z nas. Piękny uśmiech nie tylko poprawia wygląd, ale również dodaje pewności siebie, ułatwiając realizowanie celów w życiu zawodowym i prywatnym. Obecnie nie jest już domeną wyłącznie osób znanych z gazet i telewizji. Dzięki rozpowszechnieniu wybielania zębów staje się dostępny dla każdego.
Naturalnie zęby mogą mieć różne zabarwienie, od białego do żółtobrunatnego. Decydują o tym przede wszystkim geny, które wpływają na skład chemiczny oraz grubość szkliwa i zębiny. Znaczenie ma również wiek – wraz z upływającym czasem szkliwo ulega starciu i coraz bardziej widoczna jest ciemniejsza zębina. Ciemny kolor może również wynikać z nagromadzenia barwników na powierzchni zębów oraz wewnątrz szkliwa i zębiny. Barwniki najczęściej pochodzą z naszej diety – głównym ich źródłem jest kawa, herbata, czerwone wino oraz niektóre owoce, takie jak jagody czy porzeczki. Czynnikiem przebarwiającym zęby jest również dym papierosowy. Ciemne zabarwienie zębów może być także spowodowane przez próchnicę oraz nagromadzenie kamienia nazębnego, dlatego przed oceną koloru zębów i podjęciem decyzji o ich wybielaniu należy usunąć kamień nazębny w gabinecie stomatologicznym oraz wyleczyć ewentualne ubytki próchnicowe.
Czym wybielamy?
Sposobem na rozjaśnienie naturalnego koloru zębów oraz usunięcie przebarwień jest wybielanie. Obecnie dostępnych jest bardzo wiele preparatów wybielających, ale mechanizm ich działania jest zbliżony. Najczęściej stosowany jest nadtlenek wodoru lub inny związek chemiczny o działaniu utleniającym. Jako bardzo reaktywna substancja, łączy się on z cząsteczkami barwników o skomplikowanej budowie chemicznej, powodując ich rozpad do prostszych, bezbarwnych związków. Różnica pomiędzy preparatami do wybielania nie polega na zastosowaniu różnych związków czy mechanizmów, ale na różnych stężeniach. Preparaty ogólnodostępne zawierają bardzo niskie stężenia i dlatego uzyskiwany efekt jest słabszy niż przy zastosowaniu silniejszych środków w gabinecie stomatologicznym.
Wybielanie domowe a wybielanie w gabinecie
Stomatolodzy oferują dwie możliwości profesjonalnego wybielania zębów – wybielanie w gabinecie przy zastosowaniu specjalnej lampy oraz wybielanie domowe z wykorzystaniem indywidualnie przygotowanej nakładki na zęby. Obie metody mają swoje wady i zalety, z którymi pacjent powinien się zapoznać przed podjęciem decyzji o ich wyborze.
Decydując się na wybielanie domowe, pacjent otrzymuje od stomatologa specjalnie wykonaną nakładkę dopasowaną do kształtu zębów oraz preparat wybielający o odpowiednio dobranym stężeniu. Samodzielnie, według zaleceń lekarza, codziennie na noc umieszcza preparat wraz z nakładką na zębach – zwykle przez okres 2 tygodni. Metoda ta wymaga systematyczności, ale jest obecnie uznawana za najskuteczniejszą i najbardziej bezpieczną dla zębów. Efekt wybielenia pojawia się stopniowo, lecz pozostaje na dłużej.
Dla osób prowadzących mniej regularny tryb życia lub oczekujących szybkiego efektu lepszym sposobem jest wybielanie gabinetowe. Polega na nałożeniu przez stomatologa preparatu wybielającego o wysokim stężeniu, którego działanie dodatkowo się wzmacnia dzięki zastosowaniu specjalnej lampy. Po wizycie trwającej około godziny pacjent może cieszyć się z posiadania białych zębów. Efekt wybielenia jest natychmiastowy, ale niestety nie tak trwały jak w przypadku wybielania domowego.
Aby efekt wybielania był satysfakcjonujący, w trakcie wybielania i do kilku dni po jego zakończeniu należy prowadzić „białą dietę” – nie można spożywać produktów, które zawierają barwniki, na przykład takich jak kawa, herbata czy owoce i warzywa o intensywnym zabarwieniu.
Czego spodziewać się po wybielaniu?
Wybielanie nie jest zupełnie obojętne dla naszych zębów i może powodować występowanie skutków ubocznych. Najczęściej po zabiegu pojawia się nadmierna wrażliwość zębów na zimno oraz podrażnienie tkanek miękkich (dziąseł, warg, języka). Z tego względu w trakcie wybielania i po nim należy stosować pasty przeznaczone do zębów wrażliwych oraz łagodne płyny do płukania jamy ustnej niezawierające alkoholu. Zalecane jest także wykonanie fluoryzacji w gabinecie stomatologicznym, aby dodatkowo wzmocnić zęby.
Z dystansem do past wybielających
Jedną z metod na niewielkie rozjaśnienie zębów jest stosowanie past wybielających. Niestety, mechanizm działania wielu z nich jest oparty na zastosowaniu substancji ściernych, które jedynie mechanicznie usuwają osad nazębny. Regularne stosowanie takich past ma szkodliwy wpływ na szkliwo, a nie spowoduje rozjaśnienia zębów. Wybierając pastę do zębów, warto zwrócić uwagę na współczynnik RDA (stopień ścieralności zębiny) – aby pasta działała korzystnie na zęby, jego wartość nie powinna przekraczać 40.
Dominika Cichońska
lekarz dentysta