CRP, inaczej poziom stężenia białka C-reaktywnego, to stosunkowo nowy sposób na wykrywanie stanu zapalnego w organizmie. Gdy CRP rośnie – wiadomo, że ma miejsce infekcja.
Badanie CRP (tzw. białko ostrej fazy) wykonuje się z krwi. Tego typu białka produkowane są wpływem cytokin zapalnych (glikoproteid uwalnianych przez aktywowane komórki różnych tkanek. Ich nazwa pochodzi od greckich słów citos, czyli komórka oraz kinesis – ruch) w wątrobie, komórkach tłuszczowych oraz ściankach naczyń tętniczych. Kiedy organizm walczy ze stanem zapalnym, wartość CRP może wzrosnąć nawet 1000-krotnie w ciągu doby! (tak jest w przypadku np. ciężkich urazów czy ostrych zakażeń bakteryjnych).
Koszt badania nie jest wysoki (w prywatnym laboratorium wynosi od 10 do 15 złotych).
Przesłanki do badania CRP
CRP oznacza się w krwi osób, u których podejrzewa się infekcje. Poziom tego markera oznacza się także w celu monitorowania i leczenia chorób autoimmunologicznych (gdy organizm atakuje własne tkanki np. stwardnienie rozsiane, toczeń) czy nowotworowych. Badanie CRP wykonuje się także w przypadku przeszczepów (by monitorować ewentualne odrzucenie), chorób sercowo-naczyniowych, zapaleniu trzustki itd.
Od czego zależy wartość CRP?
Jest ona zależna od wielu składników, takich jak: płeć, waga ciała, rasa, wiek, a także od tego, czy dana osoba pali papierosy i bierze leki. Wpływ na wysokość CRP ma nawet nasz jadłospis – im mniej w nim węglowodanów i olejów roślinnych, tym wynik niższy.
Jakie są normy?
Wartość prawidłowa CRP mieści się w przedziale od 0,08 do 3,1 mg/l, jednak w przypadku niektórych osób (palących papierosy, mających problemy z otyłością czy nadciśnieniem tętniczym) może wynosić nawet do 10 mg/l.
NORMY:
CRP od 3,1 do 10 mg/l | duże prawdopodobieństwo reakcji zapalnej (zakażenia) w organizmie |
CRP < 40 mg/l | łagodne zapalenia, infekcje |
CRP < 200 mg/l | infekcje bakteryjne |
CRP < 500 mg/l | ciężkie zakażenia bakteryjne i oparzenia |
Największe, trzycyfrowe i większe wartości CRP występują u chorych na nowotwory złośliwe (zwłaszcza układu krwionośnego).