Choroba w czasie wakacji

Do niedawna przed urlopem konieczne było zaopatrzenie się w dokument potwierdzający nasze ubezpieczenie, a więc pracownik musiał mieć raport miesięczny ZUS RMUA lub zaświadczenie od pracodawcy, osoba prowadząca działalność gospodarczą – druk zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego (ZUS ZUA) oraz aktualny dowód wpłaty składki na ubezpieczenie zdrowotne albo zaświadczenie z ZUS potwierdzające powyższe, emeryt i rencista – legitymację emeryta lub rencisty albo aktualny odcinek emerytury lub renty.

System EWUŚ

Od stycznia 2013 r. działa elektroniczny system weryfikacji uprawnień pacjentów (EWUŚ), który umożliwia natychmiastowe potwierdzenie prawa do świadczeń finansowanych przez NFZ. Działa on w większości przychodni, szpitali i gabinetów stomatologicznych, które podpisały umowę z NFZ. Prawo do świadczeń ustala się na podstawie numeru PESEL pacjenta. Gdy system nie potwierdzi naszego ubezpieczenia, wówczas możemy to zrobić, przedstawiając wymienione wyżej dokumenty, albo złożyć na specjalnym druku oświadczenie o prawie do świadczeń.

Lekarz POZ oraz opieka nocna

Gdy na wczasach złapie nas przeziębienie, możemy zasięgnąć porady lekarza podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) w przychodni w miejscu wypoczynku. Lekarz POZ przyjmuje pacjentów od poniedziałku do piątku w godzinach 8.00–18.00. Jeżeli nagłe pogorszenie stanu zdrowia nastąpi w weekend, święto albo w ciągu tygodnia między 18.00 a 8.00, wówczas możemy skorzystać z tzw. nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej. Świadczenia w jej ramach są bezpłatne i udzielane bez skierowania. Pomoc otrzymamy także wtedy, gdy będziemy chcieli zachować ciągłość leczenia, na przykład kontynuować serię zastrzyków w czasie wyjazdu. Informację o tym, gdzie uzyskać opiekę medyczną po godzinach pracy lekarza POZ, znajdziemy w przychodni (powinna być także na zewnątrz budynku) lub w Internecie na stronach miejscowego NFZ. Jeżeli nasz stan zdrowia wymaga porady specjalisty, to bezpłatnie możemy z niej skorzystać po uzyskaniu skierowania, o ile oczywiście kolejka oczekujących nie jest długa. Pamiętajmy, że od stycznia tego roku skierowanie jest potrzebne także do dermatologa i okulisty.

Stan zagrożenia życia

Na takich samych zasadach, jak w miejscu zamieszkania, możemy na wczasach korzystać z opieki szpitalnej oraz pogotowia. Do szpitala powinniśmy się udać w razie nagłego zagrożenia życia lub nagłego, poważnego zagrożenia zdrowia, a więc w razie urazu (np. złamania kończyny) lub zachorowania (np. podejrzenia zapalenia wyrostka). W sytuacjach bezpośredniego zagrożenia życia lub w innych stanach nagłych (takich jak utrata świadomości, drgawki, ostry ból w klatce piersiowej, rozległe oparzenia czy porażenie prądem) powinniśmy wezwać karetkę pogotowia ratunkowego.

Wypoczynek dzieci

W czasie pobytu dziecka na obozie czy kolonii opiekę medyczną powinien zagwarantować ich organizator. Zazwyczaj wypełniamy specjalną kartę uczestnika wyjazdu, w której zapisujemy dane dziecka i numer PESEL oraz wyrażamy pisemną zgodę na udzielenie w razie potrzeby świadczeń medycznych. W karcie trzeba koniecznie wskazać, na co dziecko choruje przewlekle, jakie leki zażywa na stałe oraz na jakie leki czy pokarmy jest uczulone.

EKUZ

Jeżeli spędzamy wakacje za granicą w innym państwie członkowskim UE/EFTA, to w ramach naszego ubezpieczenia, zarówno w razie wypadku, jak i podczas choroby będziemy mogli skorzystać z opieki zdrowotnej gwarantowanej w ramach publicznego systemu ubezpieczeń danego kraju. Warunkiem korzystania z bezpłatnej opieki jest posiadanie Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ). Taką kartę może otrzymać każda osoba ubezpieczona oraz członkowie jej rodziny – każdy dostanie swoją kartę. Jest ona ważna od 2 miesięcy do 5 lat. Staje się jednak nieważna z dniem, w którym utraciliśmy status osoby ubezpieczonej.

W wielu państwach członkowskich UE/EFTA pacjent współpłaci za leczenie, a NFZ nie pokrywa tych kosztów. Dlatego zalecane jest ubezpieczenie się prywatnie, co uchroni nas przed dodatkowymi wydatkami. Jeśli spędzamy urlop na terenie tzw. państwa trzeciego (nienależącego do UE ani EFTA), powinniśmy wykupić polisę ubezpieczeniową, z której zostaną pokryte koszty świadczeń zdrowotnych. W przeciwnym razie za leczenie zapłacimy z własnej kieszeni.

Jak uzyskać EKUZ

Wniosek o wydanie karty należy złożyć w oddziale NFZ osobiście, pocztą, faksem albo mailem. Jeżeli nasze ubezpieczenie zostanie potwierdzone w systemie, nie są potrzebne żadne dodatkowe dokumenty, poza dowodem tożsamości. W przypadku członków rodziny powyżej 18. roku życia kontynuujących naukę konieczne jest potwierdzenie dalszego kształcenia i dopisania do ubezpieczenia członka rodziny. Jeżeli wniosek złożymy osobiście, otrzymamy kartę od ręki, a jeżeli inną drogą – karta zostanie wystawiona w ciągu trzech dni. Można ją odebrać osobiście, przez upoważnioną osobę lub listownie.

Zwrot kosztów leczenia bez EKUZ

Jeżeli nie uzyskaliśmy karty przed wyjazdem i opłaciliśmy leczenie za granicą z własnej kieszeni, możemy wystąpić do wojewódzkiego oddziału NFZ o zwrot kosztów. NFZ ustala ich wysokość bezpośrednio z państwem, w którym korzystaliśmy ze świadczeń, i zwraca jedynie we wskazanym zakresie.

Mecenas Stefan Niedźwiedź