Refluks to nic innego jak cofanie zawartości żołądka do przełyku. Występuje sporadycznie u każdego człowieka, ale około 7 proc. osób dorosłych cierpi na te przykre dolegliwości regularnie. Jakie są objawy choroby refluksowej, jak dochodzi do jej powstania i jak oprócz leczenia farmakologicznego radzić sobie domowym sposobem?
Jedzenie to oczywiście nie tylko źródło rozkoszy dla podniebienia, lecz życiowa konieczność. Spożywanie pokarmów dostarcza naszemu organizmowi niezbędnej energii oraz odżywczych składników. W warunkach prawidłowych pokarm przechodzi przez przełyk do żołądka, a następnie do dalszych odcinków przewodu pokarmowego. Dzieje się tak dzięki rytmicznym kurczom przełyku i żołądka przesuwającym treść pokarmową, nazywanym ruchami robaczkowymi lub perystaltycznymi.
Refluks, czyli cofanie
Istnieją mechanizmy zabezpieczające przed cofaniem się pokarmu. Najważniejszym z nich jest znajdujący się na pograniczu przełyku i żołądka mięsień (dolny zwieracz przełyku), który zamyka przełyk, chroniąc go przed cofaniem się pokarmu. Rozkurcza się on tylko w czasie połykania, pozwalając na przejście pokarmu do żołądka. Treść żołądka dostająca się do przełyku składa się z połkniętego pokarmu, ale również z kwasu solnego i enzymów trawiennych. Ściana żołądka jest na te dwie ostatnie substancje uodporniona. Zbyt słaby skurcz lub zbyt częste rozkurczanie się mogą doprowadzać do zwracania do przełyku zawartości żołądka. Najczęstszym objawem choroby refluksowej jest zgaga. Wywołuje ją cofanie się silnie kwaśnej treści pokarmowej żołądka do przełyku i jamy ustnej. Powoduje to pieczenie i stan zapalny przełyku, ponieważ błona śluzowa przełyku nie jest tak odporna na żrące działanie soku żołądkowego jak śluzówka żołądka,. Przyczyną refluksu jest przeważnie jedzenie w pośpiechu, niedokładne gryzienie, połykanie pokarmu niepoddanego pierwszej obróbce oraz zbyt późne jedzenie tuż przed snem. Jeśli dojdzie do tego stres, co w dzisiejszych czasach zdarza się często, układ pokarmowy nie daje sobie rady z tak wieloma przeszkodami.
Następnym ważnym mechanizmem chroniącym przed cofaniem się treści żołądkowej jest sprawne opróżnienie się żołądka z pokarmu. Zaburzenie w opróżnianiu żołądka powoduje jego przeciążenie, co sprzyja wystąpieniu zgagi lub odbijania.
Objawy choroby
- nudności
- odbijanie
- zgaga
- cofanie pokarmu do przełyku
- pieczenie przełyku
- pieczenie za mostkiem, często mylone z zawałem serca
- nadkwaśność
- zaczerwienienie śluzówki
- nadżerki
- zwężenie przełyku
Diagnoza i leczenie
W przypadku podejrzenia choroby refluksowej konieczna jest wizyta u lekarza, który na podstawie wywiadu z chorym oraz badań rentgenowskich przewodu pokarmowego potwierdzi bądź wykluczy chorobę. Do rozpoznania choroby i oceny jej zaawansowania konieczne jest wykonanie także badania endoskopowego górnego odcinka przewodu pokarmowego, czyli gastroskopia. U większości chorych leczenie lekami zmniejszającymi wydzielanie kwasu żołądkowego oraz zobojętniającymi kwaśną treść pokarmową, a także pobudzającymi perystaltykę przełyku pozwala na całkowite ustąpienie objawów.
Jeżeli objawy choroby refluksowej występują sporadycznie po jedzeniu warto wspomóc się mieszankami ziołowymi (siemię lniane, korzeń prawoślazu, nasienie kozieradki, korzeń goryczki, owoc anyżu ). Zawartość mieszanki zmielić w młynku i zażywać 3 razy dziennie po 1 łyżeczce. Dobrze zadziała również odwar z liści mięty pieprzowej, podbiału, bobrka, ziela srebrnika i korzenia arcydzięgla. Po zalaniu wodą, gotować ok. 5 minut, odcedzić i pić 2 razy dziennie (małymi łykami) po szklance. No i unikanie spożywania posiłku tuż przed snem.