Pojawienie się pierwszych ząbków u dziecka to niezwykle ważny moment zarówno dla malca, jak i dla jego rodziców. Niestety, zazwyczaj towarzyszy temu ból, a niekiedy nawet gorączka. Niemowlę bywa niespokojne i często płacze. Jak ulżyć dziecku w tym trudnym czasie?
Ząbkowanie najczęściej przypada na okres około szóstego miesiąca życia. Jest to jednak sprawa indywidualna (często uwarunkowania genetycznie) – pierwsze ząbki mogą zacząć się pojawiać w okolicach zarówno piątego miesiąca, jak i pierwszych urodzin. Najczęściej najpierw wychodzą zęby dolne (siekacze przyśrodkowe, czyli tak zwane jedynki), choć może się zdarzyć i tak, że szybciej pojawią się zęby górne. Nie należy się tym jednak przejmować.
Objawy wyrzynania się zębów mlecznych
Zwykle ząbkowanie poprzedzone jest pewnymi zwiastującymi je symptomami, takimi jak obfite ślinienie, zaczerwienienie, bolesność i obrzęk dziąseł, a także płaczliwość, rozdrażnienie, brak apetytu, wysypka wokół ust, a nawet gorączka. Maluszek w tym okresie może być niespokojny, a jego sen często bywa przerywany płaczem. Stale próbuje wkładać rączki do ust i pocierać nimi swędzące dziąsła. W związku z tym należy zwracać szczególną uwagę na to, by dłonie dziecka były czyste – inaczej może dojść do pojawienia się stanu zapalnego w jamie ustnej lub do krwawienia z dziąseł.
Pomoc w warunkach domowych
Okres ząbkowania jest trudny zarówno dla dziecka, jak i dla jego rodziców. Aby skutecznie pomóc przejść malcowi przez ten czas, należy:
- podawać dziecku do gryzienia specjalny gryzaczek (najlepiej wcześniej schłodzony) – umożliwi to złagodzenie bólu i swędzenia dziąseł
- wykonywać masaż dziąseł silikonową szczoteczką
- stosować specjalne żele (do kupienia w aptece bez recepty) o działaniu przeciwbólowym oraz znieczulającym
- regularnie osuszać skórę wokół ust z nadmiaru śliny oraz dokładnie smarować kremem nawilżającym, by nie dopuścić do powstania podrażnień
- zastąpić pokarmy stałe bardziej płynnymi lub rozdrobnionymi – to przyniesie wyraźną ulgę dziecku (gdy jest ono karmione mlekiem matki, przed przystawieniem go do piersi można posmarować dziąsła żelem znieczulającym)
W tym okresie może się również u dziecka pojawić niewielka gorączka. Należy wówczas podać środki przeciwgorączkowe (najlepiej w postaci syropu lub w czopkach). Na niespokojny sen pomocne są herbatki ziołowe, na przykład z melisy.
Kiedy do lekarza?
Do lekarza należy się udać wówczas, gdy opisane objawy szybko i nadmiernie narastają. Rodziców powinny zaniepokoić takie oznaki, jak gorączka przekraczająca 38°C trwająca powyżej 48 godzin (pomimo podawania środków przeciwgorączkowych), całkowity brak apetytu, infekcje dróg oddechowych (kaszel, katar i trudności z oddychaniem), stany zapalne w obrębie ust i krwawienie z dziąseł oraz biegunka.