Aparat ortodontyczny

Ale to nie wszystko. Gdy zęby są niewłaściwie ustawione, to podczas jedzenia ich powierzchnie nadmiernie się ścierają. To pogłębia wadę, a czasami prowadzi do zwyrodnienia stawów skroniowo-żuchwowych. Poza tym przy niewłaściwym zgryzie zęby zazwyczaj niedokładnie rozdrabniają pokarm. To powoduje, że połykamy duże kęsy, tym samym zaburzając pracę przewodu pokarmowego.

Kiedy do ortodonty?

Najlepiej wówczas, gdy dziecku zaczynają się wyżynać pierwsze zęby stałe, czyli po ukończeniu 6. roku życia. Lekarz zbada, czy nie ma niczego niepokojącego w ukształtowaniu szczęki. W zależności od rodzaju wady może od razu zająć się jej korekcją albo odłożyć to na za rok, na za dwa lata albo nawet na okres już po „wymianie” przednich zębów mlecznych na stałe.

Do 11–12. roku życia dziecka ortodonta pracuje nad wyrównaniem proporcji szczęk. Prostowaniem i wyrównywaniem zębów zajmuje się później, gdy wyrosną już wszystkie stałe (czyli pomiędzy 12. a 14.rokiem życia).

Aparat u dorosłego

Poprawić swój zgryz może także dorosła osoba, choć to o wiele dłuższy i bardziej skomplikowany proces. Dlaczego? Kość jest wówczas bardziej uwapniona i trudniej ją uformować. Poza tym u dorosłych częściej występują różne schorzenia jamy ustnej, co może odroczyć moment założenia aparatu do całkowitego ich wyleczenia. Problemem mogą być także wstawione już korony i mosty.

Aparaty dzielimy na:

• ruchome, które służą do usuwania wad w obrębie szczęki. W niewielkim stopniu prostują też zęby. Są z reguły zakładane na kilkanaście godzin dziennie, a potem wyjmowane. Proponuje się je zazwyczaj dzieciom, które mają zęby mleczne lub mieszane (mleczne i stałe). Aparatu ruchomego używa się przez mniej więcej 1,5 roku do 2 lat. Niestety, jego skuteczność jest znacznie mniejsza, niż aparatu stałego;
• stałe, które służą przede wszystkim do prostowania zębów. Stosuje się je przy uzębieniu stałym. Składają się z kilku elementów. Są zakładane i zdejmowane przez lekarza. Umożliwiają nie tylko różnego rodzaju poprawki estetyczne, ale przede wszystkim wyleczenie poważnych wad w obrębie szczęki.

Aparaty stałe dzielą się na zewnętrzne i wewnętrzne. Najbardziej popularne są te pierwsze. Przykleja się je do zewnętrznych powierzchni wszystkich zębów. Wewnętrzne aparaty spełniają tę samą funkcję, są jednak praktyczniejsze, bo zakładane od wewnątrz pozostają niemal niewidoczne.

Często pacjentom po usunięciu wady zgryzu (za pomocą aparatu ruchomego) zakłada się aparat stały, przeznaczony do prostowania zębów.

Budowa aparatu stałego zewnętrznego

Standardowy aparat składa się z metalowych pierścieni przyklejanych do zębów trzonowych oraz zamków (wyglądających jak małe kosteczki). Te ostanie są mocowane do „frontu” każdego zęba. Przewleka się przez nie cieniutki drucik. Działa on na zęby z określoną siłą, przesuwając je względem siebie lub obracając względem własnej osi.

Przeciwwskazania

Aparaty nie są wskazane przede wszystkim dla osób z poważnie obniżoną odpornością (np. z białaczką), z zaburzeniami hormonalnymi i niewyrównaną cukrzycą, a także przyjmujących niektóre leki (np. przeciw osteoporozie) i mających problemy z chorobami przyzębia.