Jeśli lekarz podejrzewa na przykład zmiany miażdżycowe w naczyniach mózgowia, może zlecić angiografię – badanie inwazyjne naczyń krwionośnych polegające na wprowadzeniu do nich tak zwanego środka cieniującego, czyli kontrastu. Ten wraz z krwią przemieszcza się przez układ krwionośny. Dzięki temu na zdjęciach rentgenowskich widać dokładnie wnętrze naczyń.
Angiografię wykonuje się:
- przy podejrzeniu na przykład zakrzepicy lub zespołu górnego otworu klatki piersiowej,
- w celu potwierdzenia obecności zmian patologicznych tętnic,
- w celu potwierdzenia anomalii w budowie anatomicznej,
- w diagnostyce guzów nowotworowych,
- po stwierdzeniu krwawienia z przewodu pokarmowego.
Czasami badanie jest łączone z zabiegiem leczniczym – podczas angiografii do naczyń można wprowadzić lek, poszerzyć naczynie lub zamknąć jego światło (embolizacja), na przykład w celu zatamowania krwawienia.
Przed badaniem należy poinformować, jakie lekarstwa aktualnie przyjmujemy, czy mamy skłonność do krwawień (skaza krwotoczna), wysokie ciśnienie tętnicze lub problemy z krążeniem. Powinniśmy także pokazać lekarzowi wyniki wcześniej wykonanych badań (na przykład tomografii komputerowej lub badania dopplerowskiego). Przeciwwskazaniem do angiografii jest ciąża.
Przebieg badania
Ponieważ jest to badanie inwazyjne, angiografia jest przeprowadzana w szpitalu. Pacjent powinien być na czczo. Kontrast może być podany na dwa sposoby. Metoda Dos Santosa polega na wprowadzeniu środka cieniującego bezpośrednio do badanej tętnicy. W metodzie Selingera wykorzystywany jest cewnik, którym kontrast wprowadza się do żyły – najczęściej poprzez tętnice udową, pachową, ramienną. Po wstrzyknięciu kontrastu wykonuje się serię zdjęć rentgenowskich. W tym czasie pacjent musi pozostać nieruchomy.
W czasie podawania kontrastu mogą wystąpić przykre dolegliwości: nudności, bóle lub zawroty głowy, szum w uszach. O wszystkich należy na bieżąco informować lekarza przeprowadzającego badanie.
Angiografia trwa z reguły około godziny. Po badaniu wyjmuje się cewnik, a na ukłute naczynie zakładana jest opaska uciskowa. Potem pacjent zostaje poddany 24-godzinnej obserwacji.