Achiote – na pomoc nerkom i prostacie!

Stąd, miejscowi Indianie najpierw stosowali achiote (łac. Bixa orellana) jako naturalny barwnik, którym malowali sobie twarze i którym ozdabiali tkaniny. Dopiero później zauważyli, że jeśli zabarwiony na czerwono nasionami achiote palec był skaleczony, szybko się goił. Dzięki temu zaczęła się lecznicza kariera tej rośliny. Kariera bardzo wszechstronna, niezwykła. Dziś achiote stało się jedną z najważniejszych południowoamerykańskich „plantas medicinales” – roślin leczniczych o ugruntowanej historii stosowania.

Rysopis

Achiote jest drzewem występującym w Ameryce Południowej i Środkowej od Meksyku po Peru. Osiąga od 5 do 10 metrów wysokości. Drzewo jest stosunkowo długowieczne i owocuje nawet 50 lat. Pokryte jest jajowatymi, jasnozielonymi lub seledynowymi liśćmi. Jego kwiaty są albo czerwone, albo żółte lub pomarańczowe. Rodzi wiele owoców o charakterystycznym sercowatym kształcie. Owoce są okryte kolcami. We wnętrzu owoców znajduje się po około 50 płaskich ziaren będących źródłem intensywnego czerwonego barwnika o dużej trwałości.

Skład chemiczny

Substancje bioaktywne występują w całej roślinie – w liściach, korzeniu, owocach i nasionach. Zaliczają się do nich przede wszystkim karotenoidy, flawonoidy i diterpeny. Achiote zawiera też biksynian sodu, biksynę, biksagenen, norbiksynę, metylbiksynę, biksagenin i orellinę. Właściwości lecznicze achiote wynikają nie z działania pojedynczej substancji, lecz z ich łącznego, synergicznego współdziałania.

Działanie

Jak wynika z obserwacji liczących setki lat, roślina przyspiesza gojenie ran i jest niezawodnym środkiem ściągającym. Dzięki temu doskonale sprawdza się w leczeniu hemoroidów i wszelkich owrzodzeń. Jednak jej pierwszym i najważniejszym zastosowaniem jest walka z przerostem gruczołu krokowego oraz leczenie nerek i dróg moczowych. Achiote bardzo dobrze pomaga też w dnie moczanowej (podagra). Obniża również ciśnienie krwi oraz eliminuje stany zapalne i infekcje skóry.

Inne zastosowania:

• zaburzenia pracy wątroby
• zapalenie wątroby
• kaszel
• dusznica
• powracająca chrypa
• wysoki poziom cholesterolu
• otyłość
• zwalczanie złego cholesterolu

W „Ziołolecznictwie amazońskim i andyjskim” pod red. dr Katarzyny Żurowskiej czytamy:

„W fitoterapii peruwiańskiej [roślina ta jest] (…) wykorzystywana jako specyfik przeciwgorączkowy (efektywny inhibitor prostaglandyny), wykrztuśny, uspokajający, moczopędny, przeciwwymiotny, regulujący trawienie i przeciwbiegunkowy. Zaleca się go w przypadkach hipercholesterolemii i stanach zapalnych wątroby i spojówek. W badaniach in vitro ustalono działanie przeciwbakteryjne (…). Łupina nasienna była stosowana jako środek odrobaczający, a ekstrakt z niedojrzałych skorup nasiennych stanowi odpowiednik rozgrzewających plastrów gorczycowych”.

Ciekawe…

jest to, że w Brazylii achiote stosowane jest w leczeniu… TRĄDU! Na zmienione chorobowo miejsce nakłada się świeże liście zmieszane z siarczanem magnezu. Efekty widoczne są już po trzech tygodniach stosowania. Przydatność achiote w walce z tak ciężką chorobą pokazuje, jak silne i wszechstronne są jego właściwości terapeutyczne.

Interesujące jest także to, iż achiote stosowane jest jako cenny barwnik spożywczy przy produkcji serów cheddar, eidam, gouda oraz niektórych deserów i lodów. Barwnik z achiote jest całkowicie nieszkodliwy i posiada silne właściwości konserwujące. Na opakowaniach oznaczany jest jako E 160 b.

Zawarta w achiote biksyna coraz częściej stosowana jest w produkcji kremów – także do opalania – szminek, mydeł i innych produktów do pielęgnacji ciała. Olej annato uzyskiwany z nasion achiote zmiękcza skórę, a zawarte w nim karotenoidy mają właściwości przeciwutleniające, co ochronnie wpływa na skórę.

Doprawdy trudno wyobrazić sobie roślinę o bardziej wszechstronnych zastosowaniach!